راهکارهای طلایی درمان اختلال پرخاشگری و آسیب ها و باورهای غلط در مورد آن بیان شده است.
معنی پرخاشگری چیست و با آن چه کنیم؟
پرخاشگری به رفتاری اطلاق می شود که هدف آن آسیب رساندن به دیگران است.
همه ی ما تا حدودی با پرخاشگری چه از جانب خود و چه دیگری، آشنا بوده ایم.
معمولا آن چه که به همراه این مفهوم در ذهن ما تداعی می گردد، آسیب ها و خسارت هایی است که فرد مقابل تجربه می کند.
اما این آسیب ها فقط شامل محیط یا فرد مقابل نبوده و شخص پرخاشگر نیز از پیامد های مخرب و آسیب رسان رفتار خود مصونیت ندارد.
این موضوع را افراد پرخاشگری که خود رفتار آسیب رسان داشته، اعتراف نموده اند که از رفتار خود پشیمان و آسیب دیده اند.
پرخاشگری نه فقط در انسان بلکه در میان حیوانات نیز به وفور دیده می شود که تا حدودی ضامن بقای آن هاست( جهت تصاحب قلمرو، شکار و…).
علی رغم این که خشم در وجود همه ی ما قرار دارد و در موقعیت های خاص نیز سودمند است، آن چه که برای بشر دردسر ساز می شود، نبود مهارت های مدیریت و کنترل خشم و پرخاشگری است.
پرخاشگری تا حد زیادی تحت تاثیر یادگیری قرار دارد بخصوص محیط های خانوادگی و اجتماعی که در آن پرخاشگری به وفور مشاهده و آموخته می شود.
پرخاشگری طیف گسترده ای از رفتارهای آسیب رسان ساده تا مجموعه ای رفتارهای یک یا چند نفره را شامل می شود.
مثلا بی توجهی یا پاسخ سلام را ندادن تا توهین و زد و خوردهای جسمانی گروهی در طبقه ی رفتار پرخاشگرانه جای می گیرند.
اختلال پرخاشگری در سنین مختلف
بعد بررسی گروه سنی به راه های درمان اختلال پرخاشگری مراجعه کنید.
پرخاشگری در دو سال اول زندگی
اگرچه خشم در کودکان مانند خشم در بزرگسالان نیست اما جالب است بدانید که تحقیقات نشان داده اند که کودکان در پایان اولین سال زندگی خود خشم را درک و ابراز می کنند.
رفتار پرخاشگرانه یک کودک ممکن است شامل پرت کردن و هل دادن یا ضربه زدن باشد!
با افزایش سن این موضوع شکل واضح تر و شدید تری به خود می گیرد، به عنوان مثال وقتی چیزی را از دست یک کودک دوساله می گیرید ممکن است رفتار توام با خشم و ناراحتی از خود نشان دهد.
پرخاشگری در دورران پیش دبستانی
با افزایش تعامل با خواهر برادر ها و همسالان در این دوره، شاهد افزایش رفتار پرخاشگرانه کودک خواهیم بود.
در این مرحله بخصوص پرخاشگری وسیله ای (به دست آوردن یک وسیله از طریق پرخاشگری) بیشتر دیده می شود.
با افزایش سن کودک پرخاشگری از حالت جسمانی به پرخاشگری کلامی تمایل پیدا می کند.
پرخاشگری در کودکان دبستانی
در این سن که همه تا حدودی کنترل پرخاشگری جسمانی را آموخته اند، همچنان از سایر روش های پرخاشگرانه استفاده می کنند.
برای درمان اختلال پرخاشگری به انتها نوشته مراجعه کنید.
پرخاشگری در دوران بلوغ
در این دوره که قلدری یک مشکل رایج آن در هر دو جنس است پرخاشگری اغلب با افراد صاحب قدرت بخصوص والدین دیده می شود.
برخی نوجوانان نیز برای دست یابی به اهداف خود از روش پرخاشگرانه به عنوان یک روش کاربردی جهت تسلیم دیگران استفاده می کنند که این تا حد زیادی به تربیت و جو حاکم در خانواده و یادگیری فرد بستگی دارد.
باورهای غلط در مورد پرخاشگری چیست؟
باورهای نادرستی در مورد پرخاشگری وجود دارد که باعث ادامه یافتن یا افزایش چنین رفتاری می گردد، شامل:
۱_ تخلیه خشم لازم و ضروری است
خیلی ها فکر می کنند که تخلیه کردن خشم با رفتار پرخاشگرانه اقدامی ضروری و در جهت سلامتی شان است.
اگرچه در موارد خاص مثلا با توصیه روانشناس، فرد به انجام رفتارهایی سازنده مثلا ورزش جهت تخلیه انرژی و خشم می پردازد،
اما به طور کلی تخلیه خشم و ابراز پرخاشگری در زندگی روزمره چیزی جز افزایش خشم و مشکلات ناشی از آن را در پی ندارد.
۲_ واکنش و رفتار پرخاشگرانه، در زمان عصبانیت و خشم غریزی و غیرقابل کنترل است:
طبق این باور، پرخاشگری رفتاری ذاتی و ریشه در وراثت ما داشته که نمی توان از پس آن برآمد،
برعکس این باور رایج، اکثر رفتارهای ما آموختنی و بر اثر یادگیری بوده، در نتیجه چنین باوری صرفا جهت توجیه و سلب مسئولیت فرد پرخاشگر است.
۳_ در شرایط ناکامی و ناراحتی، نشان دادن رفتار پرخاشگرانه رفتاری طبیعی است
اگرچه در مواقعی که دچار سردرگمی، ناکامی و ناراحتی می شویم، به احتمال بسیار بالاتری به رفتار پرخاشگرانه تمایل داریم،
اما این موضوع که در چنین شرایطی چه واکنشی از خود نشان بدهیم، تا حد زیادی به یادگیری های گذشته بخصوص نوع تعبیر و تفسیر ما از موقعیت بستگی دارد.
مثلا وقتی پشت ترافیکی سنگین قرار گرفته اید این که رفتار پرخاشگرانه نشان دهید یا شروع به گوش دادن رادیو نموده و صبر پیشه کنید بستگی به تفسیر شما از این واقعه دارد.
سوالات متداول درمان اختلال پرخاشگری
1 - چگونه می توان از یک بیمار پرخاشگر مراقبت کرد؟
برخورد با بیمار پرخاشگر مراقبت ، قضاوت و کنترل خود را به خود می گیرد. آرام باشید ، به آنچه می گویند گوش دهید ، سؤالات باز بپرسید. به آنها اطمینان کنید و شکایت های آنها را تصدیق کنید. فرصتی برای آنها فراهم کنید تا آنچه را که عصبانیت کرده است توضیح دهند. ... تماس چشمی را حفظ کنید، اما طولانی نیست.
2 - با رفتار پرخاشگرانه در زوال عقل چگونه برخورد می کنید؟
مقابله با رفتار پرخاشگرانه در بیماران زوال عقل میزان استرس بیمار را به حداقل برسانید. سعی کنید محیط اطراف را تغییر ندهید زیرا این ممکن است باعث سردرگمی بیمار شود. از عجله و پرهیز از روال روزمره خودداری کنید. بیمار را تا حد امکان راحت نگه دارید. از هرگونه علائم هشدار دهنده از پرخاشگری آگاه باشید.
3 - چگونه رفتار پرخاشگرانه را کنترل می کنید؟ چه می توانیم بکنیم؟
پیاده روی صحبت کنید! ... تمام تلاش خود را برای حفظ زندگی در خانه ، آرامش ، پشتیبان و احترام بگذارید. اگر فرزند شما رفتار پرخاشگرانه دارد ، رفتارهای جایگزین یا رقابتی را تقویت کنید. ... مطمئن باشید که فوراً و غالباً از رفتار خوب ستایش می کنید. به کودک خود کمک کنید تا احساسات خود را بیان کند.