عوارض قرص های ضدبارداری و روش های جایگزین آن

خونریزی واژینال

خونریزی واژینال در طی دوره های مورد استفاده معمول است و معمولا طی ۳ ماه آغازین مصرف قرص این خونریزی حل می شود.

در طول لکه بینی، تا زمانی که به درستی مصرف شده باشد و دوز آن به اندازه باشد، قرص هنوز هم موثر است، .

کسی که در طول مصرف قرص های فعال، ۵ روز یا بیشتر خونریزی داشته باشد یا ۳ روز یا بیشتر خونریزی شدید را تجربه کند، باید با مشاور متخصص بهداشت و درمان تماس بگیرد.

خونریزی ممکن است یه دلیلِ نازک شدن پوشش اندومتری رحم  یا تغییر هورمون ها اتفاق بیوفتد.

تهوع

برخی از افراد وقتی برای اولین بار از این قرص استفاده می کنند، تهوع خفیف را تجربه می کنند، اما علائم معمولا بعد از مدتی فروکش می کنند. مصرف قرص با غذا یا هنگام خواب ممکن است در کاهش اثر تهوع به شما کمک کند.

اگر حالت تهوع شدید دارید و این حالت تا ۳ ماه ادامه یابد، باید از پزشک راهنمایی بگیرید.

حساسیت پستان

قرص های کنترل قند ممکن است باعث افزایش سایز پستان یا حساسیت به لمس شود. این مشکل به طور معمول چند هفته پس از استفاده قرص رفع خواهد شد.

اگر شخصی که توده ای در پستان حس کند یا درد پایدار یا حساسیت به لمس یا درد شدید سینه داشته باشد باید به  پزشکی مراجعه کند.

کاهش مصرف کافئین و نمک و استفاده از ماساژ سینه به تسکین درد خفیف پستان کمک می کند.

سردرد و میگرن

در برخی افراد عوارض جانبی “قرص” مانند دوره های نامنظم، حالت تهوع، سردرد یا تغییر وزن بروز می کند. هورمون های موجود در قرص های جلوگیری از قاعدگی می توانند احتمال سردرد و میگرن را افزایش دهند.

قرص ها با انواع و دوزهای هورمونی مختلف ممکن است عوارض جانبی گوناگونی ایجاد کنند. استفاده از یک قرص با دوز کم ممکن است باعث بروز سردرد شود.

علائم معمولا در طول زمان بهبود می یابند، اما اگر هنگام مصرف قرص سردردهای شدید ایجاد شوند، باید به پزشک مراجعه کنید.

افزایش وزن

مطالعات بالینی نشان می دهد که پیوند ثابت بین استفاده از قرص های پیشگیری از بارداری و نوسان وزن وجود ندارد.

با این حال، احتباس مایعات به خصوص در اطراف سینه ها و باسن ها ممکن است رخ دهد.

بر اساس یک بررسی، اکثر موارد مورد مطالعات در طی ۶ یا ۱۲ ماه فقط با کنترل پروژسترون تولد، افزایش وزن متوسط ​​کمتر از ۴/۴ پوند (۲ کیلوگرم) پیدا کردند.

مطالعات دیگر روی روش های دیگر کنترل بارداری نشان داد که افزایش وزن یکسان است.

برخی از انواع ضد بارداری هورمونی با کاهش وزن توده بدن ارتباط دارند.

تغییر حالت خلقی و روحی

مطالعات نشان می دهد که قرص های ضد بارداری ممکن است روی خلق و خوی فر تاثیر می گذارد و خطر افسردگی و یا دیگر تغییرات عاطفی را افزایش دهد.

کسی که در طول استفاده از قرص تغییرات خلق را تجربه می کند باید با پزشک خود تماس بگیرد.

تاخیر در عادت ماهانه

بعضی اوقات ممکن است علی‌رغم استفاده‌ درست از قرص‌های ضد بارداری، عادت ماهیانه به‌تأخیر بیفتد. عوامل متعددی مثل استرس، بیماری، مسافرت و اختلالات هورمونی یا تیروئید، می‌توانند بر این مسئله تأثیر بگذارند. اگر در حین مصرف قرص‌های ضد بارداری، یک دوره‌ی قاعدگی‌تان به‌تأخیر افتاد یا بسیار سبک بود، توصیه می‌کنیم قبل از شروع بسته‌ی بعدیِ قرص، حتما تست بارداری انجام دهید و اگر این اتفاق، بیش از یک دوره ادامه داشت، به پزشک مراجعه کنید.

تغییرات میل جنسی

در بعضی از افراد ممکن است، هورمون های موجود در قرص ضد باردار، باعث بروز اختلال جنسی یا کاهش میل جنسی شود.

اگر کاهش میل جنسی شما ادامه‌ دار و آزاردهنده است، حتما در این ‌مورد با پزشکتان صحبت کنید.

در بعضی موارد، قرص های ضد بارداری می توانند میل جنسی را افزایش دهند. این افزایش ممکن است به دلایل زیر باشد:

• از بین بردن نگرانی در مورد حاملگی 
• کاهش علائم دردناک قاعدگی
• از بین رفتن سندرم پیش از قاعدگی
• کاهش اندومتریوز 
• کاهش فیبروئیدهای رحمی

ترشحات واژنی

برخی افراد هنگام مصرف قرص تغییراتی در ترشحات واژن را تجربه کنند که می تواند به صورت افزایش یا کاهش رطوبت واژن یا تغییر ماهیت ترشحات باشد. در صورت خشکی زیاد واژن برای ایجاد رطوبت می تواند از روان کننده های جنسی کمک گرفت تا به بهتر شدن رابطه جنسی کمک کند.

این تغییرات معمولا مضر نیست، اما تغییرات در رنگ یا بو می تواند عفونت را نشان دهد، اگر در مورد ایجاد این تغییرات و احتمال وجود عفونت نگران هستید به پزشک مراجعه کنید.

تغییرات چشم

تغییرات هورمونی ناشی از قرص های ضد بارداری با ضخیم شدن قرنیه در چشم ارتباط دارد و این ممکن است استفاده از لنزها را سخت کند.

مصرف کنندگان لنزهای تماسی در صورت بروز هرگونه مشکلات بینایی و تغییر دید در هنگام مصرف قرص های ضدبارداری باید به چشم پزشک مراجعه کنند.

خطرات قرص ضد بارداری

قرص ترکیبی می تواند خطر مشکلات قلبی- عروقی، مانند لخته شدن خون، ترومبوز ورید عمقی (DVT)، لخته شدن در ریه، سکته مغزی یا حمله قلبی را افزایش دهد .

قرص های کنترل قند نیز با افزایش فشار خون، تومورهای خوش خیم کبد و برخی از انواع سرطان همراه است.

افرادی که نباید قرض ضد بارداری مصرف کنند

قرص ضدبارداری نباید توسط افراد زیر استفاده شود:

زنان حامله

افراد سیگاری بالای ۳۵ سال یا هر کسی که در سال گذشته سیگار کشید و بیش از ۳۵ سال دارد

افراد چاق

کسانی که داروهای خاصی مصرف می کنند

هر کسی که ترومبوز، سکته مغزی، یا مشکل قلب داشته باشد

فردی با یکی از اعضای درجه یک خانواده اش قبل از سن ۴۵ سالگی لخته خون داشته باشد

افرادی که دارای میگرن شدید هستند، به ویژه با علائم هورمونی

هر کسی که سرطان سینه یا رحم و یا بیماری کبد یا کیسه صفرا داشته باشد

هر کسی که تا به حال به دیابت به مدت حداقل ۲۰ سال یا دیابت با عوارض

در چه صورتی باید به دکتر مراجعه کرد

اگر هر یک از موارد زیر رخ دهد، باید به یک دکتر مراجعه کرد.

• درد شکم یا معده
• درد قفسه سینه، تنگی نفس یا هر دو
• سردرد شدید
• مشکلات چشم مانند چشم تار و یا از دست دادن بینایی
• تورم یا درد در پاها و ران‌ها و همچنین قرمزی، تورم یا درد در ساق پا

کسانی که در قفسه سینه احساس ناراحتی دارند و افراد مبتلا به سابقه لخته شدن خون، حملات قلبی یا سکته مغزی توصیه می شود که قرص ضد بارداری ترکیبی مصرف نکنند. مصرف درازمدت قرص های ترکیبی می تواند خطرات و مشکلات سلامتی را افزایش دهد.

عوارض در دوز های مختلف قرص ها می تواند متفاوت باشد. یک پزشک می تواند بر روی گزینه های مناسب مشاوره دهد.

قرص های ترکیبی می تواند عوارض جانبی قلبی عروقی مانند حمله قلبی، سکته مغزی و لخته های خون را کمی افزایش دهد. این هم می تواند مرگبار باشد. لخته‌های خون نادرند، اما اگر سابقه‌ لخته‌ خون، حمله‌ قلبی یا سکته‌ مغزی دارید، بهتر است که از مصرف قرص‌های ترکیبی خودداری کرده و در مورد روش جایگزین برای پیشگیری از بارداری با پزشکتان صحبت کنید.

خطر سرطان

هورمون های زنانه مثل استروژن که به طور طبیعی ایجاد می شود، بر روی احتمال ابتلا انواع سرطان تأثیر می گذارد.

بنابراین ممکن است که استفاده از یک روش ضدبارداری مبتنی بر هورمون، یک اثر مشابه داشته باشد. در ادامه در مورد ارتبازط بین روش های ضدبارداری و انواع سرطان صحبت خواهیم کرد.

سرطان تخمدان و اندومتر

احتما ابتلا به این نوع سرطان در میان زنانی که از قرص استفاده می کنند، کمتر است.

سرطان پستان

به نظر می رسد احتمال کمی برای ابتلای زنانی که اخیرا از قرص ضد بارداری استفاده کرده اند وجود دارد، به ویژه اگر آنها در طول سال های نوجوانی خود مصرف این قرص ها را شروع کرده باشند. با این حال، پس از ۱۰ سال از استفاده از قرص،به نظر می رسد که احتمال ابتلا به سرطان در این افراد با افرادی هرگز از آن استفاده نکرده اند یکسان است.

عوامل دیگری نیز در این مورد می تواند نقش داشته باشند، مانند سن زن در شروع بلوغ و یائسگی ، سن او در اولین بارداری و اینکه آیا او فرزند داشته یا نه.

سرطان گردنه رحم 

ابتلا به سرطان گردنه رحم در افرادی که از قرص به مدت طولانی استفاده کردند در مقایسه با کسانی که از آن استفاده نکردند، بیشتر است. با این حال، اکثر انواع سرطان دهانه رحم ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است و وجود ارتباط میان HPV با مصرف قرص های ضدبارداری خوراکی تا به حال تایید نشده است.

سرطان کبد

جلوگیری از بارداری با قرص های خوراکی با افزایش احتمال ابتلا به تومور خوش خیم کبدی مرتبط است، اما این تومور به ندرت سرطانی می شود.

برخی مطالعات نشان داده است که خطر ابتلا به سرطان کبد بعد از استفاده از قرص های ضد بارداری به مدت حداقل ۵ سال بیشتر است، اما مطالعات دیگر نتایج مشابهی ندارند.

جایگزین قرص ضد بارداری

برای کسانی که نمی توانند از قرص های ضد بارداری استفاده کنند یا نمی خواهند، گزینه های دیگر در دسترس هستند.

کاندوم

این یک روش ضد بارداری است که مانع از ورود اسپرم به سلول های تخمک می شود.

کاندوم مردانه پوسته ای است که روی آلت تناسلی قرار می گیرد. یک کاندوم زن کیسه ای با یک حلقه در هر طرف است. این به واژن وارد شده است.

کاندوم به طور گسترده در دسترس است، اما اغلب آنها از لاتکس ساخته می شوند که در برخی افراد ممکن است آلرژی ایجاد کند. مواد جایگزین لاتکس شامل پوسته های پلی یورتان و روده‌ گوسفندی می باشد.

برای هر دو نوع کاندوم احتمال بارداری ۱۸ درصد یا بیش از یک سال در حال افزایش است.

دیافراگم

دیافراگم، یک کاپ (کلاهک) کم‌عمق، گنبدی‌شکل و لبه‌دار است که در وا‌ژن قرار می‌گیرد و دهانه‌ی رحم را مسدود می‌کند. استفاده از دیافراگم همراه با اسپرم کش مانع رسیدن اسپرم به تخمک می شود.

معایب این روش ضدبارداری شامل عفونت های احتمالی ادراری و تحریک واژن می باشد، همچنین ممکن است بدن نسبت به ماده ای که دیافراگم از آن ساخته می شود و یا اسپرم کش حساسیت نشان دهد.

سالانه بین ۶ تا ۲ حاملگی در هزنی که از این روش ضدبارداری استفاده می کند، رخ می دهد.

نُواورینگ (حلقه واژنی)

حلقه پلاستیکی به مهبل وارد می شود و هورمون ها را برای سرکوب تخمک گذاری آزاد می کند.

باید از حلقه واژنی هر ماه،به مدت ۳ هفته قرار استفاده کرد و در مدتی که طی آن قاعدگی اتفاق می افتد، برداشته شود.

هورمون های حلقه واژنی بسیار شبیه قرص هستند، بنابراین می تواند عوارض جانبی مشابه قرص، از جمله لکه های بین قاعدگی، سردرد و کاهش میل جنسی داشته باشد.

هر سال بین ۶ تا ۱۲ حاملگی در هر ۱۰۰ زن که از آن استفاده می کنند، به علت استفاده اشتباه رخ می دهد.

دستگاه های داخل رحمی (IUD)

دستگاه های داخل رحمی جایگزین قرص ضد بارداری می شوند. دستگاه کوچک ساخته شده از پلاستیک و مس که توسط دکتر در رحم قرار می گیرد. این دستگاه داخل رحمی می توانند هورمونی یا غیرهورمونی باشند. دستگاه های داخل رحمی های هورمونی با تلغیظ مخاط مخاطی و مهار تخمک گذاری می شوند. در حالی که دستگاه داخل رحمی های غیرهورمونی واکنشی التهابی را در رحم ایجاد می کنند که برای اسپرم سمی است.

این روش تا ۱۰ سال قابل استفاده است و تقریبا ۱۰۰ درصد در جلوگیری از حاملگی موثر است.

عوارض جانبی شامل لکه بینی بین قاعدگی و مننژیت نامنظم است و برخی از دستگاه داخل رحمی می توانند عادت ماهانه سنگین تر و با گرفتگی های شدیدتری ایجاد کنند.

ایمپلنت های پیشگیرانه از باروری

یک میله ای کوچک و پلاستیکی در جراحی جزئی در زیر بازوی بازو قرار می گیرد و تا ۳ سال، هورمون آزاد شده باعث غلیظ ‌شدن مخاط دهانه‌ رحم، نازک‌ شدن پوشش آندومتر و سرکوب تخمک‌ گذاری می شود. این وش تقریبا ۱۰۰ درصد موثر است.

عوارض جانبی شبیه به قرص ضد بارداری است. عوراضی مانند شکم درد، کمردرد، خطر ایجاد کیست های غیرسرطانی تخمدان را ایجاد می کنند. بسیاری از افراد نیست پس از چند ماه استفاده عادت ماهانه سبک و یا پریود نشدن را گزارش داده اند.

استریلیزاسیون

جراحی در انسان انجام می شود تا لوله هایی که اسپرم را از بیضه ها به آلت تناسلی انتقال می دهند را متوقف کند.

عمل جراحی در زنان، لوله های فالوپ را متوقف می کند.

عوارض احتمالی برای مردان عبارتند از: عفونت، هماتوم، کبودی و تشکیل گرانولومای اسپرم، توده هایی که در بافت های اطراف و از دهفرن که اسپرم از بین رفته اند، رشد می کند. این روش یک روش دائمی است.

تزریق های ضد بارداری

داشتن یک تزریق از هورمون های ضد بارداری می تواند راه قابل اطمینان برای جلوگیری از بارداری نسبت به استفاده از یک قرص باشد، زیرا کاربر مجبور نیست که هر روز آن را در همان زمان مصرف کند.

با این حال، داشتن روش های هورمونی کنترل بارداری، می تواند اثرات نامطلوب داشته باشد.

تزریق هایی مانند Depo-Provera با سرکوب تخمک گذاری و تغلیظ مخاط دهنه رحم شانس رسیدن اسپرم به سلول های تخمک را کاهش می دهد، همان کاری که قرص ضدبارداری می کند. این یک ضد بارداری پروژستین (POC) است.

مزیت تزریق این است که شما هر روز نباید آن را مصرف کنید، اما شما باید هر ۳ ماه یکبار یک آمپول دریافت کنید و این باید در مطب دکتر انجام شود. این روش بیشتر از ۹۹ درصد است موثر است.

با این حال به دلیل اینکه زنان گاهی اوقات فراموش می کنند که آمپول دیگری بگیرند، حدود ۶ از هر ۱۰۰ زن هر ساله هنگام استفاده از این روش باردار می شوند، این باعث می شود که این روش بیشتر از قرص های ضدبارداری خوراکی قابل اعتماد باشد.

برخی از عوارض جانبی تزریق مشابه قرص ضد بارداری هستند. استفاده از این روش برای کسانی که سرطان سینه داشته باشد توصیه نمی شود.

روش ضدبارداری خوراکی با مشکلات قلبی عروقی همراه است، درمانگاه Mayo خاطر نشان می کند که از مصرف آن در افراد مبتلا به سابقه بیماری قلبی، دیابت یا سکته مغزی خودداری کنند.

عوارض جانبی قرص ضد بارداری

عوارض جانبی احتمالی که باید به مشاوره جنسی گزارش شود عبارتند از :

• افسردگی
• میگرن
• خونریزی واژینال سنگین تر یا طولانی تر از معمول است
• زردی یا زرد شدن پوست و چشم
• گردن و درد در اطراف محل تزریق
• اثرات دیگر که تمایل به گذراندن چند ماه دارند عبارتند از :
• درد شکمی و نفخ
• کاهش میل جنسی
• سرگیجه
• عصبی بودن
• ضعف و خستگی
• افزایش وزن

Depo-Provera همچنین به کاهش تراکم مواد معدنی استخوان، افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان و شکستگی استخوان بعد از آن اشاره شده است.

احتمال حاملگی از با این روش پس از متوقف کردن مصرف، وجود دارد. پس از قطع مصرف بارداری می تواند تا ۱۰ ماه به طول انجامد.

منبع : sppm.ir