اضطراب می تواند سلامت جسمی و روانی را تحت تاثیر قرار دهد، تاثیرات کوتاه مدت و بلند مدت در ذهن و بدن وجود دارد. در حالی که بسیاری از افراد در مورد تاثیر اضطراب بر روی بدن آگاهی دارند، افراد کمتری از عوارض جانبی فیزیکی آگاه هستند، که می تواند شامل مسائل مربوط به گوارشی و افزایش خطر ابتلا به عفونت باشد. اضطراب همچنین می تواند عملکرد سیستم های قلبی عروقی، ادراری و تنفسی را تغییر دهد.

در این مقاله، ما در مورد رایج ترین علائم جسمی و عوارض جانبی اضطراب بحث می کنیم.

اختلال اضطراب چیست؟

نگرانی بیش از حد و عصبی بودن از ویژگی های اضطراب است. اضطراب یک گروه از اختلالات را تشریح می کند که موجب نگرانی و ترس می شوند. این احساس اضطراب با زندگی روزمره تداخل می کند و نسبت به شی یا رویداد ناخوشایند است. در بعضی موارد، افراد قادر به شناسایی یک منشا نیستند و احساس می کنند که هیچ دلیلی برای این احساس وجود ندارد.

اضطراب مداوم می تواند زندگی شخصی فرد را دچار مشکل کند. با توجه به مطالعات انجمن اضطراب و افسردگی آمریکا ، اختلالات اضطرابی شایعترین بیماری روانی در ایالات متحده است و سالانه ۴۰ میلیون بزرگسال در این کشور را تحت تاثیر قرار می دهند.

در حالی که این اختلالات به درمان پاسخ می دهد، اما فقط ۳۶٫۹ درصد از افراد مبتلا به اختلال اضطراب درمان دریافت می کنند.

انواع اختلالات اضطرابی

انواع اختلالات اضطرابی عبارتند از:

1. اختلال اضطراب عمومی – اضطراب بیش از حد بدون علت ظاهری که ۶ ماه یا بیشتر طول می کشد
2. اضطراب اجتماعی – ترس از قضاوت یا تحقیر در شرایط اجتماعی
3. اضطراب جدایی – ترس از دور بودن از خانه یا خانواده
4. ترس های ساده یا خاص – ترس از یک فعالیت خاص، جسم یا وضعیت
5. اختلال هیپوخاندریازیس – ترس مداوم از داشتن یک بیماری خاص یا مشکلات جدی در سلامتی
6. اختلال وسواس فکری (OCD) – افکار تکراری که سبب رفتارهای خاص می شوند
7. اختلال استرس پس از ضربه – اضطراب شدید پس از یک حادثه یا حوادث تروماتیک

علائم اختلالات اضطرابی

افراد می توانند طیف وسیعی از علائم جسمی و روانی را در اضطراب تجربه کنند. رایج ترین موارد عبارتند از:

• احساس عصبی بودن، تنش یا ترس
• حملات هراس در موارد شدید
• ضربان قلب سریع
• تنفس سریع 
• تعریق
• خستگی
• ضعف
• سرگیجه
• دشواری در تمرکز کردن
• مشکلات خواب
• حالت تهوع
• مسائل گوارشی
• احساس سرما یا گرمای زیاد
• درد قفسه سینه

علائم تکمیلی اختلالات اضطرابی

بر اساس نظر مشاوره خانواده، برخی از اختلالات اضطرابی علائم اضافی دارند. به عنوان مثال، OCD همچنین باعث ایجاد رفتارهای اجباری و تکراری که با هدف کاهش اضطراب ناشی از افکار صورت می گیرد، همراه است و این رفتارها تا زمانی که فرد برای درمان اقدام نکند ادامه می یابد. برای مثال فردی که دچار وسواس تمیزی است، مدام در حال تمیز کردن و شستن دست ها و وسایل است.

تاثیر اضطراب بر روی بدن

فرد احساس سردرد و سرگیجه می کند، سردرد و سرگیجه از علائم بالقوه اضطراب است. اضطراب می تواند بر بدن تاثیر منفی بگذارد و اضطراب درازمدت خطر ابتلا به بیماری های مزمن را افزایش می دهد.

جامعه پزشکی معتقدند که اضطراب در ناحیه آمیگدال، ناحیه مغزی که پاسخ های عاطفی را مدیریت می کند، ایجاد می شود.

هنگامی که یک فرد دچار اضطراب و ترس می شود، مغز سیگنال هایی را به سایر قسمت های بدن می فرستد، این سیگنال ها می گویند که بدن باید برای مبارزه یا فرار آماده باشد و ببدن نیز با آزاد کردن آدرنالین و کورتیزول، که بسیاری از آن ها به عنوان هورمون استرس شناخته می شوند، به این سیگنال ها پاسخ می دهند.

در هنگام برخورد با یک فرد مهاجم یا در موقعیت های خطرناک، سیگنال فرار یا مبارزه سودمند است، اما در هنگام رفتن به مصاحبه شغلی یا ارائه یک سخنرانی این پاسخ مفید نیست.

تاثیرات اضطراب بر بدن

تاثیرات اضطراب بر بدن در زیر گفته شده است.

تغییرات تنفسی

یکی از تاثیرت اضطراب بر بدن، تغییرات تنفسی است، در طول دوره های اضطراب، تنفس فرد ممکن است سریع و کم عمق باشد که به آن هیپنرالسیون می گویند. در این زمان افراد سریع‌ تر نفس می‌کشند یا احساس می‌کنند اکسیژن کافی دریافت نمی‌کنند. بعضی از افراد اینقدر سریع نفس می‌کشند که احساس ضعف و بی‌حالی می‌کنند.

کمبود اکسیژن می تواند علائم اضطراب را بدتر کند و منجر شود که فرد علائمی مانند آن چه در زیر گفته شده را تجربه کند.

• سرگیجه
• احساس ضعف
• مور مور
• ضعف
• پاسخ سیستم قلبی عروقی

اضطراب می تواند باعث تغییرات ضربان قلب و گردش خون در سراسر بدن شود، افزایش جریان خون، اکسیژن تازه و مواد مغذی را به عضلات به ارمغان می آورد، پس یک ضربان قلب سریع تر باعث ایجاد آمادگی برای فرار یا مبارزه در مواقع خطر می شود، اما تکرار مداوم این حالت ممکن است خطرناک باشد.

اضطراب درازمدت ممکن است برای سیستم قلبی عروقی و سلامت قلب مفید نباشد، برخی مطالعات نشان می دهد که اضطراب باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی در افراد سالم می شود.

اختلال عملکرد سیستم ایمنی

در کوتاه مدت، اضطراب پاسخ های سیستم ایمنی را افزایش می دهد. با این حال، اضطراب طولانی مدت می تواند اثر متفاوت داشته باشد. کورتیزول مانع انتشار مواد مغذی شده که موجب التهاب می شود و جنبه هایی از سیستم ایمنی بدن را که با عفونت مبارزه می کند، از بین می برد و موجب اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن می شود.

افراد مبتلا به اختلالات اضطراب مزمن، در معرض ابتلا به بیماری‌ های مختلف مانند آنفولانزا، بیماری‌ های قلبی- عروقی، بیماری‌ های گوارشی و سرطان قرار گیرند.

تغییرات در عملکرد گوارشی

یکی دیگر از تاثیر اضطراب بر روی بدن انسان، تغییرات در عملکرد گوارشی است. کورتیزول فرایندهایی که در بدن، مبارزه یا فرار را کند می کند را، متوقف می سازد. یکی از این فرآیندهای مسدود شده، هضم است.

همچنین، آدرنالین جریان خون را کاهش می دهد و ماهیچه های معده را ضعیف می کند.

به عنوان یک نتیجه، فرد مضطرب ممکن است تهوع، اسهال و احساس ناخوشایند در معده را تجربه کند. آن ها ممکن است اشتهای خود را نیز از دست بدهند.

برخی تحقیقات نشان می دهد که استرس و افسردگی به چندین بیماری گوارشی از جمله سندرم روده تحریک پذیر (IBS) مرتبط است. یک مطالعه از بیماران سرپایی در کلینیک گوارش در بمبئی نشان داد که ۳۰-۴۰ درصد از مبتلایان به IBS نیز اضطراب و افسردگی داشتند.

نتیجه آزمایش ادرار

اضطراب و استرس می تواند نیاز به ادرار کردن را افزایش دهد و این واکنش در افراد مبتلا به فتق بیشتر است، نیاز به ادرار کردن و یا از دست دادن کنترل بر ادرار ممکن است یک مبنای تکاملی داشته باشد، زیرا با یک مثانه خالی ساده تر می توان مبارزه یا فرار کرد. با این حال، ارتباط بین اضطراب و افزایش نیاز به ادرار هنوز معلوم نیست.

عوارض و اثرات طولانی مدت

علاوه بر تاثیرات کوتاه مدت اضطراب در بالا بیان شد، اضطراب می تواند اثرات بلند مدتی داشته باشد.

بی خوابی یک عوارض بالقوه اضطراب است. داشتن اضطراب می تواند منجر به اثرات منفی درازمدت شود. افراد دارای اضطراب ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:

• افسردگی
• مسائل گوارشی
• بی خوابی
• درد مزمن
• مشکلات با مدرسه، کار یا اجتماعی شدن
• از دست دادن علاقه به رابطه جنسی
• اختلالات سوء مصرف مواد
• افکار خودکشی

علل تشدید کننده اضطراب

جامعه پزشکی هنوز علت اضطراب را شناسایی نکرده است، اما عوامل متعددی ممکن است به پیشرفت آن کمک کنند.

علل و عوامل تشدید کننده ممکن است به مواردی که در زیر گفته شده است مرتبط باشند:

• تجربیات زندگی
• صفات ژنتیکی
• شرایط پزشکی مانند بیماری قلبی ، دیابت یا بیماری ها و دردهای مزمن
• استفاده از دارو
• جنسیت، احتمال بروز اضطراب در زنان بیشتر از مردان است
• سوء مصرف مواد
• استرس مداوم در مورد کار، امور مالی و یا زندگی در خانه
• داشتن سایر اختلالات روانشناختی

تشخیص و درمان

برای تشخیص اضطراب، روانپزشک یا درمانگر علائم را ارزیابی می کند و هر شرایط که ممکن است موجب اضطراب شود، بررسی می کند.

اضطراب بسیار قابل درمان است و روانپزشکان معمولا ترکیبی از برخی از موارد زیر را توصیه می کنند:

• درمان دارو
• روان درمانی
• تغییر در شیوه زندگی، مثلا انجام فعالیت بدنی و مراقبه

نظر “مشاورانه“

اضطراب شایع ترین اختلال روانی در ایران است که باعث بروز علائم جسمی و روحی می شود و می تواند بسیار ناراحت کننده باشد. تاثیر اضطراب بر روی بدن انسان سبب بروز بیماری های دیگر می شود.

اضطراب درازمدت خطر بیماری های جسمی و دیگر شرایط روحی روانی  مانند افسردگی را افزایش می دهد، با این حال، اضطراب می تواند به درمان بسیار خوب پاسخ دهد. اکثر افرادی که درمان دریافت می کنند، به خوبی بهبود می یابند و می توانند از کیفیت خوب زندگی لذت ببرند.

منبع : e-kanon.ir