حساسیت به طرد (SID) یک ویژگی شخصیتی است که با اضطراب شدید در پاسخ به تهدید طرد یا رد شدن مشخص می شود. افراد با حساسیت بالای به طرد، به احتمال زیاد در موقعیت های اجتماعی احساس اضطراب، خجالت و بی اعتمادی می کنند. آنها همچنین ممکن است نسبت به نشانه های طرد شدن حساس تر باشند و به راحتی احساس کنند که توسط دیگران رد شده اند.
اما گروهی از افراد نسبت به این مسئله بیش از حد واکنش نشان می دهند، واکنش های شدید نسبت به کنار گذاشته شدن از یک جمع و یا رفتارهایی که به دنبال آن از فرد سر می زند ممکن است مشکلاتی برای فرد و اطرافیان به وجود آورد، به همین دلیل در این مقاله سعی می کنیم تا با مفهوم حساسیت به طرد، علل و راه های درمان آن آشنا شویم پس این مقاله را تا انتها مورد مطالعه قرار دهید.
حساسیت به طرد چیست؟
گروهی از افراد هستند که به دنبال بهانه ای برای طرد شدن می باشند و گوش به زنگ هستند تا نشانه های طرد شدن را دریافت کنند، آن ها ساده ترین رفتارها را به عنوان دلیلی برای طرد شدن تلقی می کنند و به دنبال چنین رفتارهایی می باشند که اگر چه با شرایط محیط و اجتماع نامتناسب است اما با استنباطی که آن ها در ذهن شان دارند کاملا هم خوانی می کند.
برای مثال فردی که نسبت به طرد شدن حساس می باشد در حین مکالمه با دوستش اگر متوجه شود که دوستش گاهی به تلفن همراه خود نگاه می کند، این کارش را به معنی برداشت می کند، که حتما او حوصله مرا ندارد و نمی خواهد با من صحبت کند و از این طریق او می خواهد به من بفهماند که باید با او خداحافظی کنم، او احتمالا می خواهد برای همیشه ارتباطش را با من قطع نماید.
پیشنهاد مشاور: چرا همسرم غرغر می کند؟✔️ راهکار رهایی پاسخ به همسر غرغرو
به دنبال چنین رفتار و باوری این فرد نسبت به رفتار دوستش واکنش شدیدی نشان می دهد و این واکنش می تواند به صورت رفتارهایی مانند خداحافظی نابهنگام و ترک قرار تا یک پرخاشگری تمام عیار باشد، واکنش به هر صورت که باشد از نظر چنین فردی، هیچ دلیل دیگری برای رفتار این فرد نمی توان متصور شد.
واکنش ها به طرد
هر فردی بر اساس شخصیت و روحیاتی که دارد به شکل منحصر به فردی به احساس طرد شدنش پاسخ می دهد و به طور کلی می توانیم انواع پاسخ ها به حساسیت بالا نسبت به طرد شدن را در چند گروه طبقه بندی کنیم:
۱٫ افرادی که به دنبال تایید و محبت دیگران بر می آیند
این گروه از افراد به دلیل ترسی که از طرد شدن و از دست دادن نزدیکانشان دارند همواره تلاش می کنند تا از به وجود آمدن کوچک ترین اختلاف نظر و دلخوری جلوگیری کنند، آن ها همواره به دنبال تایید و محبت دیگران می باشند و در نتیجه سعی می کنند تا بیش از حد به دیگران محبت کنند و دیگران و شرایط آن ها را درک کرده و مقدم بر خود می دانند، به طور کلی می توان گفت این گروه از افراد خودشان را به عنوان فردی مستقل از یاد می برند و بر اساس برنامه ها و نیازهای دیگران زندگی می کنند.
۲٫ افرادی که با پرخاش و بد رفتاری تلاش می کنند توجه دیگران را جلب کنند
یکی دیگر از شایع ترین واکنش ها در مقابل احساس طرد شدگی، خشم و عصبانی شدن می باشد، افرادی که در مقابل بی توجهی دیگران عصبانی می شوند، از کوره در می روند و یا با زورگویی می خواهند خودشان را در یک رابطه حفظ کنند در این گروه قرار دارند.
این افراد اگر چه به ظاهر خودشان را خودخواه نشان می دهند و یا طوری وانمود می کنند که دیگران نسبت به آن ها در مرتبه پایین تری قرار دارند در حقیقت نسبت به تنها شدن و از دست دادن اطرافیانشان آسیب پذیر می باشند.
پیشنهاد مشاور: چرا همسرم نصیحت میکند؟ | روانشناسی همسر نصیحت گر
۳٫ افرادی که به خاطر حساسیت به طرد تنهایی را بر می گزینند
انتخاب کردن تنهایی می تواند یک پیش دستی هوشمندانه در مقابل حساسیت بالا به طرد شدن باشد، به عبارت دیگر آن ها باور دارند که از جانب عزیزان و نزدیکانشان قرار است طرد شوند و به خاطر این جدایی ناراحتی و مشکلات زیادی را تجربه می کنند، به همین دلیل آن ها از همان ابتدا سعی می کنند تا وارد روابط اجتماعی نزدیک نشوند تا با طرد شدن رو به رو نشوند.
افرادی که از به وجود آمدن رابطه صمیمانه واهمه و ترس دارند و زمانی که یک رابطه صمیمانه شکل می گیرد سعی می کنند آن رابطه را از بین ببرند و هم چنین تلاش می کنند تا روابط شان را به صورت منطقی نگه دارند در این گروه قرار می گیرند.
چرا حساسیت بالا به طرد ایجاد می شود؟
تمامی روانشناسان به اهمیت سال های اولیه کودکی پی بردند و به رابطه مادر و فرزندی باور دارند و معتقد هستند که کیفیت این رابطه بر روی روابط بعدی در طول زندگی اثر می گذارد و چگونگی این روابط را تعیین می کند، در صورتی که کودکان در سال های نخستین زندگی به این نتیجه برسند که مادر یا هر فرد دیگری مسئولیت مراقبت از آن ها را بر عهده دارد و برای رفع نیازهای آن ها آمادگی دارد و آن ها را تنها نمی گذارد.
در این شرایط فرد در آینده چنین تصوراتی نسبت به آینده اش خواهد داشت و راجع به شریک احساسی اش چنین تصوری در او ایجاد می شود که می تواند تکیه گاه خوب و مسئولیت پذیری باشد، اگر کودک احساس کند که مادر برای پاسخ گویی به نیازهای او آمادگی ندارد و در بسیاری از اوقات نیازهایش را بی جواب می گذارد در این شرایط نسبت به روابط بعدی و آینده اش بی اعتماد می شود و نمی تواند نسبت به آن ها حس خوبی داشته باشد.
پیشنهاد مشاور: صحبت در مورد رابطه جنسی با همسر
درمان حساسیت به طرد
۱٫پذیرش: اولین قدم برای این که در زندگی مان تغییری ایجاد شود این است که بپذیریم در چه وضعیتی قرار گرفته ایم تا زمانی که ندانیم کجا ایستاده ایم نخواهیم توانست برای جلو رفتن زندگی مان برنامه ریزی کنیم.
۲٫ در نظر گرفتن همه احتمالات از راهکارهای درمان حساسیت به طرد: هنگامی که احساس می کنید رفتاری که طرف مقابل انجام می دهد به معنی طرد شدن شما می باشد، چند نفس عمیق بکشید و سعی کنید خودتان را آرام نگه دارید و در ذهنتان به سوال ها پاسخ دهید که به جز طرد شدن شما چه دلایل دیگری برای این رفتار فرد وجود دارد؟
۳٫ باورکنید واقعیت غیر قابل تغییر نیست: در صورتی که تجربه ناخوشایندی نسبت به طرد شدن از جانب دیگران دارید باور کنید که در این دنیا قرار نیست یک تجربه چندین بار برای شما تکرار شود شاید در تجربه های جدید بتوانید نتیجه های بهتر و متفاوت تری را کسب کنید و برای رسیدن به این باور باید شروع کنید و در روابط تان رفتارهایی متفاوت تر از قبل داشته باشید.
۴٫ از کنار گذاشته شدن نترسید: حساسیت به طرد از آن جایی به وجود می آید که فرد نبودن در کنار دیگران و اطرافیان را به یک فاجعه تعبیر می کند. این باور را باید در خودتان به وجود آورید که در زندگی هر یک از انسان ها افراد زیادی می آیند و می روند و این مسئله آن چنان ترسناک نمی باشد.
سوالات متداول حساسیت به طرد
1 - چه افرادی در معرض حساسیت به طرد هستند؟
افرادی که به دلایلی مانند فوت والدین، جدا شدن والدین از یکدیگر، بی توجهی والدین به نیازهایشان و غیره رابطه والد فرزندی با کیفیتی را در زمان کودکی تجربه نکرده اند و یا در معرض تجربیات طرد شدن از سوی دیگران قرار گرفته اند نسبت به این باور آسیب پذیرتر خواهند بود و بر روی آن ها اثرات منفی می گذارد.
2 - درمان حساسیت به طرد چیست؟
برای اینکه باور طرد شدن از جانب دیگران را در خودمان از بین ببریم در مرحله اول باید به این درک برسیم که صرفا یک حساسیت و باور اشتباه در ذهن شما می باشد و باید با آن مبارزه کنید و بعد سعی کنید دلایل دیگری برای رفتار هایی مانند حساسیت به طرد شدن در خودتان ایجاد کنید.