علوم شناختی در دسته علوم میان رشته ای قرار می گیرد که چندین رشته از جمله روانشناسی علوم مربوط به اعصاب هوش مصنوعی انسان شناسی و زبان شناسی در این دسته قرار می‌گیرند.
اهداف مشترکی که این چند رشته به دنبال آن هستند و تحت عنوان علوم شناختی از آن یاد می شود در واقع به صورت کلی مطالعه و شناخت و رابطه با ذهن انسان می باشد.
ذهن و شناخت ذهنی
همچنین ذهن و شناخت ذهنی و هوشی سایر اشیا و پدیده ها نیز می باشد که از آنها به عنوان اشیاء یا پدیده هایی که ذهن مند هستند یاد می‌شود که شامل هر نوع موجودی می‌شود که می‌تواند به خوبی فکر نماید محاسبه کند احساس نماید تصمیم گیری کند و به طور کلی رفتار هوشمندانه ای داشته باشد.
بنا بر این تعریف حیوانات و حتی ماشین ها و ربات ها نیز می توانند در دسته مورد بررسی توسط علوم شناختی قرار بگیرد به صورت کلی علوم شناختی حوزه ای است که مربوط به آینده است و دلیل اصلی جذاب و هیجانی بودن آن نیز این است که مربوط به آینده بوده و به آینده تعلق دارد.
جذابیت این حوزه و دانستن اینکه این حوزه می تواند چه تاثیراتی را بر افراد داشته باشد باعث جذب بسیاری از دانشمندان شده و آنها را به سمت و سوی علوم‌شناختی سوق داده است.
چرا که دانستن این فناوری و تکنولوژی های حاصل از این رشته می تواند بشر را دستخوش تغییر نماید این دانشمندان دستاوردهای بسیار مهم در زمینه فناوری های مرتبط با ذهن و شناخت به دست آوردند در مسیری قرار دارند که می‌توانند اهداف بزرگتری را نیز هدف قرار دهند.
طراحی سیستم ها و ماشین های هوشمند
از جمله موفقیت ها می توان به مواردی همچون طراحی سیستم ها و ماشین های هوشمند ابداع ابزار و تکنیک های خانه مغز و طراحی کردن راههایی برای تاثیرگذاری آن بر زن و مرد اشاره نمود.
اما این موارد گفته شده تنها قسمتی از تمامی اهداف قابل توجه این حوزه می باشند و می توان اهداف بسیار زیاد دیگری را نیز برای این رشته در نظر گرفت. موضوعات مورد توجه به علوم شناختی به همان اندازه که در آینده سیر می‌کنند به گذشته نیز توجه دارد.
بسیاری از سوالاتی که در حوزه معرفت شناسی و نیز شناختی در طی سالیان طولانی در رشته‌هایی همچون فلسفه اخلاق و دیگر حوزه‌های علوم انسانی مطرح شده‌اند می توانند به نوعی با حوزه و رشته علوم شناختی در ارتباط باشند سوالاتی همانند اینکه ذهن و بدن انسان در چه شرایطی قرار دادند ماهیت اخلاق و قضاوت های اخلاقی چیست دانش چگونه کسب می شود.
زیبایی چگونه درک می شود اراده آزاد چگونه ماهیتی دارد و بسیاری سوالات دیگر می‌توانند در حوزه علوم شناختی قرار بگیرند اما بنیادی ترین و پایه ای ترین عنصر موجود در این رشته را می توان مسئله آگاهی دانست که می توان از آن به عنوان سخت ترین موضوع علوم شناختی یاد نمود موضوع آگاهی مسئله‌ای است که در حوزه‌ی بین علم و فلسفه جای می گیرد و چندین سال است که توسط محققان و دانشمندان به صورت جدی مورد توجه قرار گرفته است و افراد بسیاری در این حوزه به فعالیت مشغول هستند.
دلیل مهم اهمیت آگاهی نیز این است که جایگاه آن در بین علوم و فلسفه قرار می گیرد اگر با یک دید کلی تمامی موضوعات رشته های علمی را بر مبنای سطح اهمیت آنها در کنار یکدیگر قرار دهیم در پایان به سه سوال اساسی و پایه خواهیم رسید که شامل سوالات زیر می باشد
جهان چگونه بوجود آمده و زندگی چگونه است؟
اول اینکه جهان چگونه پدید آمده است دوم اینکه زندگی چگونه است و چگونه پدید آمده است
سوالات اول و دوم در حوزه فیزیک و نیز زیست شناسی جای می گیرند و به دنبال این هستند که بدانند جهان چگونه از نیستی به عرصه وجود قدم نهاده است و چگونه بعضی از مولفه های موجود در دنیای کالبدی و فیزیکی از خصوصیات زندگی برخوردار شدند فیزیک و زیست شناسی وظیفه جواب دادن به این پرسش ها را عهده دار هستند.
سوم اینکه آگاهی چگونه به وجود آمده است.
پرسش سوم که در مورد آگاهی در حوزه علوم شناختی قرار می گیرد و به دنبال این است که بدانند چگونه بعضی از موجودات زنده و برخی از آنها از خصوصیات آگاهی برخوردار هستند و انچه از جهان سراسر فیزیکی تجربه ها و موارد روانشناختی به دست می آید موضوع آگاهی است.
و موضوع پایانی علوم شناختی و حتی علوم انسانی نیز می باشد و مطرح نمودن آن در این مبحث برای نشان دادن اهمیت آن در این حوزه است در علوم شناختی سوالاتی که در بین علم و فلسفه جای دارند به تعداد فراوان وجود دارد.
البته با این ویژگی که در ارزیابی این گونه پرسش‌ها از نظریات پژوهشی گوناگون بهره گرفته می شود. روانشناسی و علوم مربوط به حساب زبان شناسی هوش مصنوعی و فلسفه نیز می توانند در پاسخ دادن به سوالات مربوط به آگاهی و نیز سوالات حوزه علوم شناختی موثر باشد گرچه هر کدام از این رشته ها و حوزه ها ریشه های گوناگونی دارند.
اما می‌توانند در کنار یکدیگر به خوبی به سوالات مطرح شده در این زمینه پاسخگو باشند ویژگی میان رشته ای بودن حوزه علوم شناختی و تعامل همیشگی آن با سایر رشته ها طی سالیان گذشته سبب به وجود آمدن مفاهیم و موضوعات مرتبط در این رشته شده است.
این مفاهیم مرتبط این امکان را برای افراد فراهم می کنند که از روش ها و تکنیک های گوناگون برای پاسخگویی به سوالات خود بهره ببرند و با مسائل و موضوعات گوناگون سر و کار داشته باشند تا بتوانند به خوبی به سوالات مطرح شده در این حوزه پاسخ دهند.
