رفتار با نوجوان پرخاشگر و بی ادب یکی از چالش های اصلی والدین می باشد. به عنوان بزرگسال، انتظار داریم که فرزندانمان به ما احترام بگذارند علاوه بر این جامعه نیز از کودکان انتظار دارد که محترمانه رفتار کنند.
به عبارت دیگر بسیاری از حرف های ما از این باور قدیمی ناشی می‌شود که نوجوانان باید مطیع، ساکت باشند و همانطور که والدینشان می‌گویند عمل کنند. با این حال، هرکسی که بیش از یک ساعت در اطراف نوجوان باشد می‌داند که اغلب اینطور نیست. بنابراین سوال اصلی این است که:
چگونه می‌توانیم انتظاراتمان از احترام با نیاز فرزندمان به استقلال تطبیق دهیم؟
رفتار با نوجوان پرخاشگر و بی ادب
چرا نوجوان پرخاشگری می کند؟
دلایل متعددی وجود دارد که ممکن است نوجوان بی احترامی کند.
در ابتدا ممکن است متوجه نشود که این رفتار بی احترامی است. به عنوان مثال، زیر سوال بردن تصمیم والدین ممکن است بزرگسال را ناراحت کند اما برای کودک، ممکن است به سادگی راهی برای برآورده کردن نیازهای او باشد.
دلیل دیگر می تواند این باشد که کودک در لحظه عمل می کند بنابراین بر روی دستیابی به آنچه می خواهد تمرکز کرده و به این واقعیت توجه نمی کند که رفتار او در واقع نتیجه معکوس دارد و مشکل بزرگ تری را ایجاد می کند.
برخی دیگر از بچه‌ها در مدیریت استرس و احساساتی که در مواجهه با محدودیت «نه» ایجاد می شود، مشکل دارند و نمی‌توانند آن را مدیریت کنند. نوجوانی و هورمون‌ها هم خود وضعیت را دشوار تر می کنند و باعث می شوند که احساسات و تحریک‌پذیری به سرعت تشدید شوند.
موارد زیر در ایجاد و تشدید پرخاشگری نوجوان نقش زیادی دارند:
رفتار با نوجوان پرخاشگر و بی ادب- عزت نفس پایین
قربانی قلدری یا فشار مداوم و ناسالم همسالان
- تعارض درون خانواده
- رویداد آسیب زا
- مرگ یکی از عزیزان
- مسائل مربوط به فرزندخواندگی
- سوء مصرف مواد
- طلاق
- تجاوز
- غم و اندوه
رفتار با نوجوان پرخاشگر و بی ادب
۱٫ تصمیم بگیرید که کدام رفتارها باید مورد توجه قرار گیرند.
اکثر نوجوانان حداقل چند بار در زندگی رفتارهای پرخاشگرانه را نشان داده اند. ولی برخی از رفتارها را می توان جدی نگرفت و رها کرد.
به جای چیزهای کوچک بر روی مسائل بزرگ‌تر بی‌احترامی تمرکز کنید (مانند فریاد زدن، فحش دادن، به هم کوبیدن درها، فریاد زدن «از شما متنفرم») به عنوان والد این شما هستید که باید انتخاب کنید چه رفتارهایی مهم تر هستند و روی آن ها کار کنید.
سعی نکنید تمام رفتارهای فرزند خود را تغییر دهید زیرا این کار باعث استرس و مقاومت شدید فرزندتان می شود.
۲٫ مسئولیت بی احترامی به فرزندتان را به عهده نگیرید.
یکی از دلایلی که نوجوان پرخاشگر و بی ادب ما را اذیت می کند این است که اغلب احساس می کنیم این بازتابی از عدم تربیت ماست.
در اکثر مواقع فرزندان فکر می کنند که اگر فرزندم اینگونه رفتار کند، دیگران فکر می کنند من چه نوع پدر و مادری هستم؟ با دقت به یاد داشته باشید که رفتار فرزندتان بازتابی از اوست نه شما.
۴٫ برای فرزندتان تعریف کنید که بی احترامی چیست.
با کودک خود در مورد اینکه کدام رفتار محترمانه است و کدام رفتار غیر قابل احترام صحبت کنید. ما اغلب از فرزندانمان انتظار داریم که همه چیز را بداند بدون اینکه به او بگوییم.
در واقع باید به آن ها بگویید «وقتی سر من فریاد می زنید، این بی احترامی است.» تصور نکنید که فقط به این دلیل که فرزند شما به سنین نوجوانی رسیده است همه چیز را درک می کند و دیگر نیازی نیست به او بگویید.
مواقعی وجود دارد که ممکن است لحن صدا یا فقط نحوه بیان آن ها بد باشد و خود نوجوان متوجه این امر نشود، در این شرایط دوباره باید تصمیم بگیرید که چه چیزهایی برای شما اهمیت بیش تری دارد.
آنچه شما واقعاً انجام می دهید این است که به فرزندتان نشان می دهید که وقتی به دیگران بی احترامی می کند، نتیجه خوبی را دریافت نمی کند.
۵٫ به فرزند خود مهارت های حل مسئله یاد دهید.
اگر فرزندتان با ناامیدی یا عصبانیت خود با بی احترامی یا به شیوه ای غیرقابل قبول برخورد می کند، با او در مورد راه های مختلفی صحبت کنید که می تواند احساسات خود را بهتر نشان دهد.
از او بخواهید نقش پدر و مادر را بازی کند و شما هم نقش او را بازی کنید، با این کار می توانید به او نشان دهید که چه رفتارهایی را می تواند جایگزین کند.
۶٫ تقویت مثبت را ارائه دهید
زمان‌هایی را که فرزندتان با شما یا دیگران رفتار محترمانه نشان می‌دهد را بشناسید و مطمئن شوید که می‌داند شما از این موضوع آگاه هستید.
حتی اگر فقط برای یک لحظه احترام گذاشت، به او توجه و رفتار او را تصدیق کنید. شما می خواهید رفتاری را که می خواهید بیشتر ببینید، تقویت کنید.
با این روش می توانید به مرور به فرزندتان بیاموزید که رفتاری محترمانه با شما و دیگران داشته باشد.
۷٫ پیامدهای منفی
هنگامی که نوجوان از دستورالعمل ها یا سایر انتظارات ثابت شده پیروی نمی کند، قوانین را زیر پا می گذارد، یا رفتار پرخاشگرانه ای انجام می دهد، باید با پیامد منفی رفتار خود مواجه شوند.
این پیامدهای منفی می تواند شامل از دست دادن یک امتیاز، کمک در کارها یا هرچیزی باشد که در نظر دارید.
۸٫ قوانین خانه
قوانینی برای خانه تنظیم کنید که همیشه باید رعایت شوند. این قوانین می توانند بر کاهش رفتار پرخاشگرانه تمرکز کنند. اگر نوجوان یک قانون را زیر پا بگذارد باید به سرعت پیامد منفی رفتار خود را دریافت کند تا به قوانین خانه یا مدرسه پایبند باشد.
۹٫ هیچ کودکی همیشه بد نیست
به رفتار خوب نوجوان نیز توجه کنید و آن را تحسین کنید. فرصت های بیشتری برای عمل مناسب و ارائه بازخورد مثبت فراهم کنید. اگر فقط متوجه رفتارهای نامناسب و پرخاشگرانه شدید بهتراست درک کنید که این رفتار می تواند برای جلب توجه شما باشد.
۱۰٫ آرامش
تکنیک‌های آرام‌سازی سریع اما مؤثر (تنفس عمیق، شمردن تا ۱۰) را به او آموزش دهید. برای این کار بهتراست از مشاور کمک بگیرید، مشاور به نوجوان کمک می کند تا تکنیک های کسب آرامش را یاد گرفته و بتواند از آن ها در مواقع سخت استفاده کند.
۱۱٫ استقلال
با ارج نهادن به ایده های مثبت او و تشویق به تفکر مستقل و تصمیم گیری مثبت، به نوجوان کمک کنید تا استقلال شخصیتی ایجاد کند. نوجوان در حال پرورش استقلال می باشد و هنگامی که احساس کند به استقلال او احترام می گذارید پرخاشگری کم تری نشان می دهد.
۱۲٫ ارتباط
ارتباط مستمر و منسجم را بین خود و نوجوان را افزایش دهید. پس از آن، نوجوان احتمال بیشتری دارد که در صورت بروز مشکل به سراغ شما بیاید، در این حالت راحت تر می توانید با فرزند خود ارتباط سالم برقرار کنید.
۱۳٫ استفاده از فناوری را محدود کنید
والدین نباید فقط فناوری را در زمان خواب محدود کنند. استفاده بیش از حد از فناوری، رسانه های اجتماعی یا زمان نمایش صفحه برای هر نوجوانی ناسالم است.
تماشای بیش از حد صفحه نمایش نه تنها می تواند بر خواب کودک شما تأثیر منفی بگذارد، بلکه می تواند به تحریک پذیری نیز منجر شود.
والدین باید بر استفاده از فناوری نوجوانان خود نظارت کنند تا مطمئن شوند که برنامه های تلویزیونی، بازی های ویدیویی، فیلم ها و موسیقی خشونت آمیز نمی باشند زیرا این برنامه ها احتمال طغیان و رفتار خشونت آمیز نوجوان را افزایش می دهند.
۱۴٫ از نوجوان خود انتظارات معقول داشته باشید
انتظار کمال از نوجوانان معقول نیست. مغز یک نوجوان تا اواسط دهه ۲۰ به طور مداوم در حال رشد و تغییر است. بنابراین، مغز نوجوان اطلاعاتی را مانند نحوه مدیریت احساسات و تصمیم گیری متفاوت پردازش می کند.
هورمون ها می توانند شرایط را پیچیده تر کنند. البته این عوامل نباید بهانه ای برای رفتار بد باشند ولی مهم است که والدین این تفاوت های بیولوژیکی را در ذهن داشته باشند.
۱۵٫ مشاور
در سنین نوجوانی افراد تمایل ندارند که به حرف های والدین خود گوش بدهند بنابراین بهترین کار این است که والدین از مشاوره نوجوان کمک بگیرند با این کار علاوه بر این که کمک حرفه ای دریافت می کنند به فرزند خود نیز نشان می دهند که چقدر به آن ها اهمیت می دهند.
نویسنده: مرکز مشاوراه مشاورانه
