آموزش مهارت تصمیم گیری به کودکان ( چند راهکار هوشمندانه)
یکی از مهم ترین چیز هایی که والدین باید بیاموزند آموزش مهارت تصمیم گیری به کودکان می باشد، در صورتی که فرزندان با این مهارت به خوبی آشنا شوند تصمیم های درستی را خواهند گرفت و راحت تر می توانند مسیر استقلال از خانواده را طی نمایند و در نتیجه انتخاب های بهتری خواهند داشت.
برای رسیدن به موفقیت باید انتخاب های درستی را انجام داد و به همین دلیل میزان موفقیت در بزرگسالی تا حد زیادی به میزان مهارت تصمیم گیری آموخته شده در کودکی مرتبط می باشد اما سوالی که باید در این جا به آن رسیدگی شود این است که چطور می توان مهارت تصمیم گیری را به کودک آموزش داد؟ در صورتی که این سوال ذهن شما را به خود مشغول کرده است می توانید این مقاله را مورد مطالعه قرار دهید تا راهکارهایی که باعث افزایش مهارت تصمیم گیری به کودک می شود را یاد بگیرید و هم چنین برای این که بهترین شیوه را برای پرورش فرزندتان در نظر بگیرید می توانید از مشاور کودک کمک بخواهید.
آموزش مهارت تصمیم گیری به کودکان، چرا کودکان به این مهارت نیاز دارند؟
یکی از مهم ترین مهارت های شناختی در انسان، تصمیم گیری می باشد، ما از لحظه ای که بیدار می شویم تا لحظه ای که می خواهیم بخوابیم در سطوح مختلف در حال تصمیم گیری می باشیم، حتی ممکن است نسبت به بسیاری از آن ها آگاهی نداشته باشیم، برای نمونه مواردی مانند این که چه غذایی بخورم یا چه لباسی بپوشم نمونه هایی از تصمیم گیری در سطح پایین می باشد، اما تصمیم هایی در مورد این که چه شغلی را انتخاب کنیم یا چه علاقه مندی هایی را دنبال کنیم نیاز به مهارت تصمیم گیری در سطوح بالاتری دارد.
باید به این نکته توجه داشته باشید که این مهارت ها به خودی خود ارتقا پیدا نمی کنند و برای این که کودک به شخصیت مصمم برسد نیازمند آموزش ها، حمایت ها و تقویت والدین خود می باشد، بسیاری از پدر و مادر بدون هیچ قصد و قرضی دوست دارند که همه مسئولیت های فرزندشان را بر عهده بگیرند و هدف آن ها از این کار دلسوزی می باشد اما آن ها اگر مراقبت های افراطی داشته باشند به صورت غیر مستقیم این پیام را به فرزندشان انتقال می دهند که به تنهایی از پس کارهای خود بر نمی آید و برای این که کارهای خود را به درستی انجام دهد نیاز به کمک پدر و مادرش دارد، این مسئله در بزرگسالی مشکلاتی برای فرد به وجود می آورد و باعث می شود تا فرد شخصیتی وابسته داشته باشد.
به همین دلیل بسیار اهمیت دارد تا از همان کودکی رفتارهای مستقلانه فرزندتان را مورد تشویق قرار دهید و به نشان دهید که با تلاش و تمرین کردن می تواند اعتماد به نفس خود را افزایش دهد و فردی قابل اعتماد و موفق شود.
آموزش مهارت تصمیم گیری به کودکان، چند راهکار علمی
به طور کلی آموزش دادن مهارت های زندگی به کودکان موضوع بسیار مهمی می باشد که فرد باید در این زمینه کتاب های مربوطه را مورد مطالعه قرار دهید و با کمک مشاوران و متخصصان می تواند این مطالب را فرا بگیرید، برای این که تصمیم های درستی بگیرند باید آموزش های لازم را دریافت کنند و در موقعیت های مختلف زندگی با شرایط رو به رو شده وتمرین های لازم را برای یادگیری داشته باشند.
در ادامه این مقاله تکنیک هایی بیان شده است که به شما کمک می کند آموزش های لازم را به فرزندتان بدهید تا این مهارت را به خوبی فرا بگیرد.
-
گزینه های مختلف را پیش روی کودک قرار دهید
برای این که انتخاب و تصمیم گیری برای فرزندتان راحت تر شود و این فرایند را زود تر یاد بگیرد بهتر است در تصمیم گیری برای او چند گزینه را ایجاد کنید و از او بخواهید تا یکی از آن ها را انتخاب کند، برای مثال کودکان از دو سالگی تمایل دارند که در بعضی مسائل مستقل باشند و احتمال دارد بخواهند همه کارها را خودشان انجام دهند به طور مثال دوست دارند لباس هایی که می خواهند بیرون بپوشند را خودشان انتخاب کنند، در این شرایط شما نباید مانع او شوید بلکه باید چند دست لباس مناسب را پیش روی او قرار دهید و از او بخواهید تا خودش یکی از آن ها را انتخاب کند.
-
الزامات را مشخص کنید
بسیار مهم است تا در جریان تصمیم گیری درست با فرزندتان به گفتگو بنشینید و الزامات هر تصمیم را به درستی با او در میان بگذارید به عنوان مثال اگر در یک روز سرد می خواهید به بیرون بروید و فرزندتان اصرار دارد که خودش لباسش را انتخاب کند بدون این که مانع او شوید و مستقیما با او مخالفت کنید به او بگویید که خودش می تواند انتخاب کند و تنها باید تلاش کنید تا از بین گزینه ها گرمترین لباس را پیدا کند و آن را به شما نشان دهد.
در واقع در این مثال الزام گرم بودن لباس باعث می شود تا یک فرایند گفت و گوی صمیمانه یا یک بازی شکل گیرد و به کودکتان کمک می کند تا از طریق بازی با روش تصمیم گیری آشنا شود.
-
سناریوی بدترین وضعیت را بچینید
هر تصمیمی که می گیریم با مزایا و معایبی رو به رو خواهد بود اما آن چه در انتخاب درست به ما کمک می کند این است که بدانیم در بدترین حالت چه اتفاقی ممکن است رخ دهد برای آن که مهارت تصمیم گیری را به کودک آموزش دهید باید این مسئله را در نظر بگیرید و به آن توجه داشته باشید.
از کودک تان بپرسید که بدترین انتخاب و تصمیم برای او چه چیزی می باشد و در صورتی که آن را انجام دهد با چه اتفاقاتی رو به رو خواهد شد، در صورتی که بتوانیم مهارت آینده نگری را کودک تقویت کنیم خواهیم توانست مهارت تصمیم گیری را در آن ها تقویت کرده تا به خوبی آن را یاد بگیرند.
پیشنهاد مشاور: رفتار با کودکان دیر آموز چگونه است؟
-
آموزش مهارت تصمیم گیری به کودکان، بررسی همه جوانب
برای این که تصمیم درستی بگیرید باید همه جوانب را در نظر بگیرید و کفه ترازو را به سمتی که سنگین تر می باشد را انتخاب کنید و با توجه به شناخت جوانب منفی و مثبت باید گزینه ای را انتخاب کنید که بیشترین مزایا را دارد، این مسئله در ابتدا ساده به نظر می رشد اما بسیاری از بزرگسالان نمی توانند این مسئله را به خوبی حل و فصل کنند و با مشکلاتی رو به رو می شوند.
برای کودکی که به مدرسه می رود و خواندن و نوشتن را به خوبی یاد گرفته است می توانید لیستی تهیه نمایید و به کمک یکدیگر مزایا و معایب را بنویسید در این حالت کودک می تواند مشارکت خوبی داشته باشد و همه جوانب موضوع را به درستی حدس بزند و در صورتی که با گزینه ای رو به رو شد که مزایا آن بیشتر از معایبش بود آن را انتخاب کند.
-
برای کودک ملاک های بسیار بالا تعیین نکنید
ملاک هایی که برای تصمیم گیری فرزندتان در نظر می گیرید در تقویت و یا تضعیف مهارت های او تاثیر بسزایی دارد، برخی از والدین روحیه کمال گرایانه دارند و به همین دلیل برای هر تصمیمی بهترین و عالی ترین معیار ها را در نظر می گیرند و با این رفتارشان، این پیام را به فرزندشان انتقال می دهند که او باید در انجام هر کاری بهترین باشد، این مشکل شاید اضطراب و استرس زیادی را برای کودک به وجود آورد و باعث شکل گیری کمال گرایی در او شود.
در این حالت فرزند شما فکر می کند که برای رسیدن به معیارهای تعیین شده از طرف شما با مشکلاتی رو به رو می باشد و نمی تواند به خوبی از پس آن ها بر آِید و هم چنین او احساس ناتوانی کرده و نمی تواند در تصمیم گیری اش جدی و قاطع باشد و به همین دلیل بسیار مهم می باشد که والدین هنگامی که می خواهند کودک را در گرفتن تصمیم راهنمایی کنند واقع بین باشند و توانایی کودکشان را در نظر بگیرند و بر اساس توانایی اش بگذارند تصمیماتی را بگیرد.
سوالات متداول آموزش مهارت تصمیم گیری به کودکان
1 - چرا بعضی افراد از کودکی در تصمیم گیری مشکل دارند؟
عوامل بسیاری باعث می شود تا فرد تصمیم گیری ضعیفی داشته باشد که از آن می توان به نداشتن اعتماد به نفس کافی، وابستگی بیش از حد به والدین یا سایر افراد مهم زندگی، کمال گرایی و ترس از تنبیه شدن اشاره نمود، برای این که بتوانید به درستی مشکل فرزندتان را حل کنید باید از مشاور و متخصص روانشناس در این زمینه کمک بگیرید تا راهکارهای لازم را در اختیارتان قرار دهد.
2 - آیا ضعف در تصمیم گیری در بزرگسالی می تواند نشان دهنده اختلال خاصی باشد؟
ضعف در تصمیم گیری به تنهایی یک نوع اختلال نمی باشد اما اگر در کنار عوامل دیگری مانند وابستگی شدید به دیگران، عدم اعتماد به نفس، اضطراب و استرس شدید و عوامل دیگری از این قبیل قرار گیرد می تواند به عنوان اختلال روانشناختی در نظر گرفته شود و مشکلاتی را برای فرد به وجود آورد که یکی از مهم ترین اختلالاتی که باعث می شود فرد مشکل تصمیم گیری داشته باشد اختلال شخصیت وابسته می باشد.