افسردگی دوران بارداری که از آن به عنوان افسردگی پری ناتال یا پس از زایمان نیز یاد می شود، اختلالی رایج در میان زنان است که ممکن است در حین بارداری و یا پس از تولد نوزاد ایجاد شود.
اگر به عنوان مادر باردار علایم زیر را تجربه می کیند و یا پس ازتولد فرزندتان دچار چنین علایمی شده اید، لازم است تا در مورد افسردگی پریناتال اطلاعات بیشتری کسب کنید.
همچنین در صورتی که قبل از بارداری، دچار افسردگی بوده اید و یا در وضعیت کنونی تان، اطرافیانی افسرده دارید، لزوم یادگیری خودمراقبتی برای تان دوچندان خواهد بود :
- اضطراب
- خشم یا عصبانیت
- احساس ملال و غمگینی
- بی حوصلگی و ناتوانی در انجام کارها
- فرسودگی
- نگرانی شدید در مورد سلامتی و ایمنی کودک
- مشکل در مراقبت از خود یا نوزاد جدید
- افکار آزار یا آسیب رساندن به کودک
- افکار آسیب رساندن به خود و یا معطوف به مرگ
چرا افسردگی پریناتال خطرناک است؟
یکی از تفاوت های اصلی افسردگی بارداری با سایر انواع افسدگی در آن است که در این حالت، بیماری نه یک فرد بلکه دو نفر را به صورت همزمان تحت تاثیر قرار می دهد.
در چنین شرایطی حالات افسرده وار مادر می تواند به چنین نیز سرایت کند و زمینه ی ژنتیکی ابتلا به افسردگی در کودک را دوچندان کند.
از طرفی ارایه ی مداخلات درمانی مبتنی بر دارو برای مادران باردار افسرده نیازمند احتیاط است چرا که می تواند اثرات مخربی بر جنین داشته باشد.
به همین دلیل، تشخیص و درمان به هنگام و صحیح افسردگی پریناتال از ضروریات اساسی سلامت مادر و خانواده به حساب می آید.
از طرفی با توجه به مقاومت اختلالات طیف افسردگی نسبت به درمان، عدم دریافت مداخلات درمانی لازم در دوران بارداری می تواند منجر به تداوم مشکل شود و درمان را سخت تر کند.
چگونه می توان افسردگی دوران بارداری را درمان کرد؟
درمان افسردگی پریناتال ابعاد مختلفی را در بر می گیرد که ترکیبی از روش های دارویی و روان درمانی هستند.
در بسیاری از موارد، کاربرد روش های دارویی به دلیل احتمال صدمه به جنین کمتر می شود.
به عنوان مثال زنانی که از مهار کننده های انتخابی با جذب سروتونین در دوران بارداری استفاده می کنند شانس تولد نوزاد ناقص در آن ها کمی بیشتر است.
اما عدم درمان افسردگی نیز باعث بروز مشکلاتی در دوران بارداری و تولد می شود. بهتر است خطرات استفاده از مهار کننده های انتخابی با جذب سروتونین و خطرات عدم درمان افسردگی را مقایسه و بررسی کنید.
به همین دلیل روان درمانی و مشاوره نسبت به سایر انواع درمان ها در اولویت اول قرار می گیرد.
عدم درمان همچنین می تواند تبعاتی از جمله:
- افزایش خطر زایمان زودرس،
- فشار خون بالا،
- خطر افسردگی بعد از زایمان
- یا ایجاد مشکلاتی در رشد طولانی مدت نوزاد را به دنبال داشته باشد.
سوالات متداول افسردگی دوران بارداری
1 - آیا گریه در دوران بارداری روی کودک تأثیر می گذارد؟
نوسانات خلقی و گریه یک قسمت عادی از بارداری است ، به خصوص در سه ماهه اول شما با افزایش سطح هورمون ها روبرو خواهید شد. همچنین آوردن یک بچه و آغاز یک زندگی جدید و مسئولیت های جدید تغییراتی را برای شما ایجاد می کند ولی اگر این تغیرات بعد از سه ماه اول ادامه یابد می تواند نشانه افسردگی باشد و روی کودک تاثیرگذار باشد.
2 - آیا بوسپیرون برای افراد حامله مضرر است یا ضرری ندارد؟
لازم است تا قبل از شروع مصرف، سوابق برخی بیماری ها مانند: مشکلات کلیوی، کبدی، اختلالات خلقی از جمله: دوقطبی، شیدایی و افسردگی حاملگی نیز به اطلاع پزشک معالج تان رسانده شود. در صورتی که مصرف بوسپیرون را شروع کردید، استفاده از سایر داروهای گیاهی ضد اضطراب، بارداری، شیردهی و سابقه ی حساسیت نسبت به این دارو نیز باید در نظر گرفته شود.
3 - چرا من احساس غمگینی و تنهایی دارم؟
در برخی مواقع، تنهایی می تواند یک علامتی از یک چیز دیگری باشد که در زندگی ما وجود دارد، مواردی از قبیل بیماری یا ناتوانی. همچنین یک سری از شواهد موجود نشان می دهند که تنهایی می تواند یک علامتی از بیماری روانی باشد. تعدادی از بیماری های روانی، همانند: دو قطبی، اضطراب و افسردگی می توانند منجر به ایجاد احساس تنهایی در اکثر افراد شوند.
4 - آیا افسردگی قابل معالجه است؟
در حالی که افسردگی قابل درمان می باشد و علائم آن قابل رفع است، ولی نمی تواند به صورت کامل معالجه شود. در مقابل، هدف درمانگر بهبود دادن می باشد. همانند سایر شرایط مزمن، حتی در صورتی که فرض بر امکان بروز مجدد آن باشد، یک سری روش های درمان برای کاهش شدت علائم، مدیریت شرایط و حمایت از شما وجود دارند.
5 - علائم عمومی افسردگی چیست؟
به منظور تشخیص وجود افسردگی لازم است تا حداقل ۵ مورد از علایم زیر را حداقل به مدت ۲ هفته یا بیشتر تجربه کنید. این علایم عبارتند از : احساس غم و اندود مداوم کاهش انرژی و خستگی تغییر در اشتها تغییر در وزن کم خوابی یا پر خوابی نا امیدی احساس پوچی و بی فایدگی بی انگیزه بودن تحریک پذیری، زود عصبی شدن بدبینی احساس گناه کاهش میل جنسی ناتوانی در تصمیم گیری افکار خودکشی یا معطوف به مرگ و نیستی
6 - آیا داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری ایمن هستند؟
کدام داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری خوب ارزیابی می شوند؟ به طور کلی ، این داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری گزینه ای هستند : برخی از مهارکننده های انتخابی بازگشت مجدد سروتونین ( SSRI ها ). SSRI ها معمولاً در دوران بارداری در نظر گرفته می شوند، از جمله سیتالوپرام (سلکسا) ، فلوکستین (پروزاک) و سرترالین (Zoloft). ولی باید توسط روانپزشک تجویز شود.