ذهن آگاهی (Mindfulness)

ذهن آگاهی به زبان ساده به معنای آگاه بودن از افکار، رفتار، هیجانات و احساسات است و شکل خاصی از توجه محسوب می شود.

ذهن آگاهی به معنای توجه به زمان حال به شیوه ای خاص، هدفمند و خالی از قضاوت است.

ذهن آگاهی یک عامل زیر بنایی مهم برای رسیدن به رهایی است.

در واقع ذهن آگاهی به توانایی زندگی کردن در حال برای رسیدن به آرامش و لذت بردن عمیق و بیشتر از زندگی، رهایی از نگرانی آینده و همچنین حسرت های گذشته و بالا بردن راندمان کاری است.

برخی ذهن آگاهی را به منزله ی یک شیوه ی بودن یا یک شیوه ی فهمیدن توصیف می کنند که مستلزم درک احساسات شخصی است.

افراد ذهن آگاه واقیعات درونی و بیرونی را آزادانه و بدون تحریف ادراک می کنند و توانایی زیادی در مواجهه با دامنه ی گسترده ای از تفکرات، هیجان ها و تجربه ها (اعم از خوشایند یا ناخوشایند) دارند.

با اینکه افراد ذهن آگاه افکار منفی را تجربه می کنند، راحت تر می توانند این افکار را رها و با روش های سالم ارتباطی بر تجارب درونی تمرکز کنند.

ریشه ی ذهن اگاهی کجاست؟

ذهن آگاهی ریشه در تمرین های مراقبه بوداییسم دارد و به عنوان توجه هدفمند، غیر قضاوتی و لحظه به لحظه به تجارب فعلی تعریف شده است.

کاربردهای ذهن آگاهی

بسیاری از پژوهش ها سعی کرده اند که اثر بخشی مداخله های مبتنی بر ذهن اگاهی را بر مولفه های جسمانی، شناختی و عاطفی در طی مراقبه و تمرین بررسی کنند.

نتیجه ی این پژوهش ها نشان می دهد که ذهن آگاه با بهزیستی ذهنی و روان شناختی و سلامت روانی رابطه ی مثبت دارد.

یعنی می توان گفت افراد ذهن آگاه از سلامت روان بالایی برخوردار خواهند بود و متقابلا افرادی که دارای سلامت روان بالاتری هستند از توانایی ذهن آگاهی برخوردار هستند.

در حال حاضر بسیاری از روانشناسان بالینی از ذهن آگاهی به عنوان یک ابزار بسیار کارآمد برای کاهش اضطراب و افسردگی استفاده می کنند.

درمان دردهای مزمن، درمان اختلال استرس پس از سانحه، کاهش رفتارهای اعتیادی، بهبود نابهنجاری های پرخاشگری، تعدیل اضطراب اجتماعی و کاهش نشخوار فکری از جمله کاربردهای ذهن آگاهی است.

کاربردهای ذهن آگاهی در روانشناسی مثبت

افزایش سلامت روان

افزایش رضایت زناشویی

بهزیستی ذهنی و امید به زندگی

افزایش رضایتمندی از خود

کنترل ذهن

چگونگی تاثیر گذاری ذهن اگاهی

مراقبه ی ذهن آگاهی به فعال شدن ناحیه ای از مغز می انجامد که نقش های مهمی در ایجاد عواطف مثبت و اثرهای سودمند در کارکرد ایمن سازی بدن ایفا می کند.

از انجایی که مغز را خواستگاه رفتار می دانیم هر نوع تغییر رفتار نیازمند تغییرات ساختاری و عملکردی مغز است.

ذهن آگاهی

۳ مولفه ی مهم ذهن آگاهی

  • آگاهی
  • توجه
  • به یادآوردن

آگاهی

جنبه ای از انسان بودن است که باعث می شود شما از تجربه های خود، آگاه باشید و از آن ها خبر داشته باشید، بدون آگاهی هیچ چیز برایتان وجود نخواهد داشت.

توجه

توجه یا دقت، عبارت است از آگاهی متمرکز

یاد گرفتن ذهن آگاهی توانایی شما را برای حفظ توجه افزایش می دهد و خواهید توانست هرجا و هرطور که اراده می کنید توجه خود را متمرکز نگه دارید.

به یاد آوردن

این جنبه از ذهن آگاهی درباره ی این موضوع است که چگونه می توانیم همیشه به یاد بیاوریم که از لحظه ای به لحظه ای دیگر، به تجربه های خود توجه کنیم، افراد خیلی زود فراموش می کنند که حواس جمع باشند.