اختلال شخصیت مرزی (BPD) یک اختلال روانی است که با ناپایداری شدید خلق، رفتار، روابط و خودانگاره مشخص میشود. افراد مبتلا به این اختلال اغلب احساس میکنند که کنترلی بر زندگی خود ندارند و در معرض خطر آسیب رساندن به خود یا دیگران هستند.
علائم اختلال شخصیت مرزی
علائم اختلال شخصیت مرزی عبارتند از:
- ناپایداری شدید خلق:
- ممکن است به سرعت از حالت شادی به حالت غم یا خشم تغییر حالت دهند.
- رفتارهای تکانشی:
- رفتارهای خطرناک یا مخربی مانند رابطه جنسی پرخطر، سوء مصرف مواد یا خودزنی انجام دهند.
- مشکلات در روابط:
- روابط آشفته و پرتنشی داشته باشند.
- مشکلات در خودانگاره:
- ممکن است احساس پوچی یا بیثباتی در مورد خود داشته باشند.
علل
عواملی که ممکن است در بروز این اختلال نقش داشته باشند عبارتند از:
- عوامل ژنتیکی: یک اختلال ارثی است. اگر یکی از والدین فرد به این اختلال مبتلا باشد، خطر ابتلای فرزند او به این اختلال افزایش مییابد.
- عوامل محیطی: عوامل محیطی مانند سوء استفاده یا آسیب در دوران کودکی ممکن است در بروز آن نقش داشته باشند.
تشخیص
تشخیص اختلال شخصیت مرزی بر اساس معیارهای DSM-5 انجام میشود. این معیارها عبارتند از:
- الگوی پایدار از ناپایداری شدید خلق، رفتار، روابط و خودانگاره که حداقل از سن 18 سالگی شروع میشود.
- **حداقل پنج مورد از علائم زیر در طول دو سال وجود داشته باشد:
- تلاشهای شدید برای اجتناب از ترک شدن واقعی یا خیالی
- الگوهای رفتاری شدید و تکانشی که میتواند به خود یا دیگران آسیب برساند
- تغییرات سریع و شدید خلق و رفتار
- احساس پوچی یا بیثباتی در مورد خود
- الگوهای روابط آشفته و پرتنش
- افکار خودکشی یا اقدام به خودکشی
درمان اختلال شخصیت مرزی
درمان معمولاً شامل ترکیبی از دارو درمانی و روان درمانی است.
دارو درمانی
داروهای ضد روان پریشی و داروهای ضد افسردگی میتوانند به کاهش علائم اختلال شخصیت مرزی کمک کنند. این داروها معمولاً به صورت روزانه و برای مدت طولانی مصرف میشوند.
روان درمانی
روان درمانی میتواند به افراد مبتلا به این اختلال کمک کند تا نحوه مقابله با علائم خود را بیاموزند و روابط سالمتری با دیگران برقرار کنند. انواع مختلفی از روان درمانی برای این اختلال وجود دارد، از جمله درمان شناختی-رفتاری (CBT) و درمان روان پویشی.
پیش آگهی اختلال شخصیت مرزی
پیش آگهی به شدت علائم و میزان پاسخ به درمان بستگی دارد. افراد مبتلا به این اختلال که به درمان پاسخ مثبت میدهند، میتوانند علائم خود را کنترل کنند و زندگی نسبتاً طبیعی داشته باشند.
راهکارهای کمک به افراد مبتلا
اگر شما یا یکی از عزیزانتان به اختلال شخصیت مرزی مبتلا هستید، میتوانید با انجام اقدامات زیر به او کمک کنید:
- او را به مراجعه به پزشک یا روانپزشک تشویق کنید.
- درک کنید که این اختلال یک بیماری است و فرد مبتلا به آن مسئول رفتارهای خود نیست.
- با او با احترام و همدلی رفتار کنید.
- از او حمایت کنید و به او اطمینان دهید که در کنارش هستید.