آزمایشات و تشخیص اختلال کم توجهی و بیش فعالی
آیا به راحتی حواستان پرت میشود، بهطور ناامیدکنندهای نامنظم هستید یا اغلب چیزها را فراموش میکنید. آیا تصور می کنید که این مشکل شما ریشه در اختلال بیشفعالی کمبود توجه دارد؟ آیا به کودک پریشان و آشفتۀ خود نگاه می کنید و فکر می کنید ممکن است اختلال کم توجهی و بیش فعالی داشته باشد؟
قبل از نتیجه گیری سریع، به خاطر داشته باشید که تشخیص اختلال کم توجهی و بیش فعالی چندان ساده نیست.
به خودی خود، هیچ یک از علائم اختلال کمبود توجه غیرطبیعی نیست. اکثر مردم گاهی اوقات احساس آشفتگی، عدم تمرکز یا بی قراری می کنند. حتی بیش فعالی مزمن یا حواس پرتی لزوما برابر با اختلال کم توجهی و بیش فعالی نیست.
هیچ آزمایش پزشکی، فیزیکی یا آزمایش دیگری برای تشخیص اختلال کم توجهی و بیش فعالی که قبلاً به عنوان ADHD شناخته می شد، وجود ندارد. برای تعیین اینکه آیا شما یا فرزندتان مبتلا به اختلال کم توجهی و بیش فعالی هستید یا خیر، باید یک پزشک یا سایر متخصصان سلامت مشارکت داشته باشند.
می توانید از آن ها انتظار داشته باشید که از تعدادی ابزار مختلف استفاده کنند: چک لیست علائم، پاسخ به سؤالات مربوط به مشکلات گذشته و حال یا معاینه پزشکی برای رد سایر علل علائم.
به خاطر داشته باشید که علائم اختلال کم توجهی و بیش فعالی، مانند مشکلات تمرکز و بیش فعالی می تواند با سایر اختلالات و مشکلات پزشکی، از جمله ناتوانی های یادگیری و مسائل عاطفی اشتباه گرفته شود، که نیاز به درمان های کاملا متفاوتی دارد.
صرفا به این دلیل که چیزی شبیه اختلال کم توجهی و بیش فعالی به نظر میرسد، به این معنی نیست که شما یا عزیزتان درگیر اختلال کم توجهی یا بیش فعالی هستید، بنابراین ارزیابی و تشخیص کامل مهم است.
آزمایشات و تشخیص اختلال کم توجهی و بیش فعالی
اختلال کم توجهی و بیش فعالی در هر فردی متفاوت به نظر می رسد، بنابراین طیف گسترده ای از معیارها برای کمک به متخصصان سلامت برای رسیدن به تشخیص وجود دارد. بسیار مهم است که با متخصصی که ارزیابی شما را انجام می دهد، صادق باشید تا آن ها بتوانند به بهترین و دقیق ترین نتیجه برسند.
- برای دریافت تشخیص اختلال کم توجهی و بیش فعالی، شما یا فرزندتان باید ترکیبی از علائم مشخصهی اختلال کم توجهی و بیش فعالی قوی، یعنی بیش فعالی، تکانشگری، یا بی توجهی را نشان دهید. متخصص سلامت روان که این مشکل را ارزیابی می کند. در این ارزیابی دکتر به عوامل زیر نیز توجه خواهد کرد:
- شدت علائم چقدر است؟ برای تشخیص اختلال کم توجهی و بیش فعالی، علائم باید بر زندگی شما یا فرزندتان تأثیر منفی بگذارد. به طور کلی، افرادی که واقعاً مبتلا به اختلال کم توجهی و بیش فعالی هستند، در یک یا چند زمینه از زندگی خود مشکلات عمده ای دارند، مانند شغل، امور مالی یا مسئولیت های خانوادگی.
- علائم از چه زمانی شروع شد؟ از آنجایی که اختلال کم توجهی و بیش فعالی از دوران کودکی شروع می شود، پزشک یا درمانگر به این نگاه میکند که علائم چگونه در دوران اولیه کودکی ظاهر شده اند. اگر بالغ هستید، آیا می توانید پیشینه علائم را از دوران کودکی خود ردیابی کنید؟
- چه مدت است که علائم شما یا فرزندتان را آزار می دهد؟ علائم باید حداقل از ۶ ماه قبل از تشخیص اختلال کم توجهی و بیش فعالی تداوم داشته باشند.
- علائم کی و کجا ظاهر می شود؟ علائم اختلال کم توجهی و بیش فعالی باید در چندین موقعیت مانند خانه و مدرسه وجود داشته باشد. اگر علائم فقط در یک محیط ظاهر شوند، بعید است که عارضه، اختلال کم توجهی و بیش فعالی باشد.
علائم شایع اختلال کم توجهی و بیش فعالی
علائم بی توجهی شامل موارد زیر می باشد که البته پزشک متخصص باید آن را تاکید کند:
- اغلب به جزئیات توجه نمی کند یا اشتباه می کند.
- اغلب در حین انجام وظایف یا شرکت در فعالیت ها در حفظ توجه مشکل دارد.
- اغلب به نظر می رسد وقتی مستقیماً با او صحبت می شود گوش نمی دهد.
- اغلب دستورالعمل ها را دنبال نمی کند و در انجام تکالیف مدرسه یا وظایف محل کار شکست می خورد.
- اغلب در نظمدادن به وظایف و فعالیت ها مشکل دارد.
- اغلب از انجام کارهایی که نیاز به تلاش ذهنی مداوم دارند اجتناب کرده، دوست ندارد یا تمایلی ندارد.
- مواد لازم برای کارها یا فعالیت ها را گم میکند.
- به راحتی توسط محرک های خارجی حواسش پرت می شود.
- اغلب در فعالیت های روزانه فراموشکار است.
علائم بیش فعالی و تکانشگری
- اغلب با حرکت دادن دست ها و پاها بی قراری می کند، با دست ضربه می زند یا روی صندلی تکان می خورد.
- اغلب در شرایطی که انتظار می رود نشسته باقی بماند، صندلی را ترک می کند.
- اغلب نمی تواند بی سر و صدا بازی کند یا در فعالیت های آرام شرکت کند.
- اغلب در موقعیت هایی که نامناسب است می دود یا از جایی بالا میرود (در نوجوانان یا بزرگسالان، ممکن است احساس بی قراری داشته باشد)
- اغلب “در حال حرکت” است.
- غالباً قبل از اینکه از او سؤال کاملی شود، پاسخ میدهد.
- اغلب در انتظار کشیدن برای نوبت خود مشکل دارد.
- اغلب صحبت های دیگران را قطع می کند یا به آن ها حریم آن ها نفوذ می کند.
- اغلب بیش از حد صحبت می کند.
منبع: معیارهای DSM-5 برای اختلال کم توجهی و بیش فعالی، CDC
تشخیص اختلال کم توجهی و بیش فعالی
متخصصان واجد شرایطی که در تشخیص اختلال کم توجهی و بیش فعالی آموزش دیده اند می توانند شامل روانشناسان بالینی، پزشکان یا مددکاران اجتماعی بالینی باشند. انتخاب متخصص در ابتدا ممکن است گیج کننده به نظر برسد. مراحل زیر می تواند به شما کمک کند تا فرد مناسبی را برای ارزیابی خود یا فرزندتان پیدا کنید.
توصیه: پزشکان، درمانگران و دوستان مورد اعتماد شما ممکن است شما را به متخصص خاصی ارجاع دهند.
احساس آرامش. احساس راحتی با متخصص بخش مهمی از انتخاب فرد مناسب برای ارزیابی شما است. سعی کنید خودتان باشید، سوال بپرسید و با مشاور خود صادق باشید. ممکن است لازم باشد قبل از یافتن بهترین دکتر، با چند متخصص صحبت کنید.
قیمت و بیمه را چک کنید. دریابید که متخصص چقدر هزینه می گیرد و آیا بیمه درمانی شما بخشی یا تمام ارزیابی اختلال کم توجهی و بیش فعالی را پوشش می دهد. برخی از بیمه نامه ها ارزیابی اختلال کم توجهی و بیش فعالی را از یک نوع متخصص پوشش می دهند، اما برخی دیگر نه.
تشخیص اختلال کم توجهی و بیش فعالی در بزرگسالان
بسیاری از مردم در زمان بلوغ متوجه می شوند که اختلال کم توجهی و بیش فعالی دارند، برخی پس از تشخیص فرزندانشان متوجه می شوند. همانطور که آن ها در مورد این وضعیت آموزش می بینند،
متوجه می شوند که خودشان نیز آن را دارا هستند. برای عدهای دیگر، علائم در نهایت از مهارت های مقابله ای آن ها پیشی می گیرد و آن قدر در زندگی روزمره آن ها مشکلات قابل توجه ایجاد می کند که به دنبال کمک میروند.
اگر علائم و نشانههای اختلال کم توجهی و بیش فعالی را در خود میشناسید، برای ارزیابی با یک متخصص سلامت روان برنامه ملاقات بگذارید. هنگامی که قرار اولیه را می گذارید، دربارۀ آن احساس عصبی بودن پیدا میکنید که امری کاملا طبیعی است.
بسیاری از متخصصان با درخواست از شما برای پر کردن و بازگرداندن پرسشنامه ها قبل از ارزیابی شروع می کنند. احتمالاً از شما خواسته می شود که نام یکی از نزدیکان خود را که در برخی از ارزیابی ها شرکت خواهد کرد، نام ببرید.
برای تعیین اینکه آیا شما اختلال کم توجهی و بیش فعالی دارید، می توانید از متخصصی که ارزیابی را انجام می دهد انتظار داشته باشید که یکی یا همه موارد زیر را انجام دهد:
- از شما در مورد علائمتان، از جمله سابقه زمانی که آن ها شما را آزار میدهند و مشکلاتی که در گذشته ایجاد کردهاند، بپرسند.
- تست های اختلال کم توجهی و بیش فعالی مانند چک لیست علائم و تست های دامنه توجه را انجام دهند.
- در مورد علائم خود با اعضای خانواده یا یکی از نزدیکان خود صحبت کنند.
- برای رد سایر مشکلات فیزیکی معاینات پزشکی لازم را انجام دهد.
آیا باید برای اختلال کم توجهی و بیش فعالی بزرگسالان آزمایش شود؟
اگر مشکلات قابل توجهی با هر یک از دسته های زیر دارید، ممکن است بخواهید از نظر اختلال کم توجهی و بیش فعالی ارزیابی شوید:
- شغل: از دست دادن یا ترک شغلهای مکرر
- کار یا مدرسه: نمرات پایین یا عملکرد ضعیف در مدرسه
- کارهای روزمره : ناتوانی در انجام کارهای خانه، پرداخت به موقع قبوض، سازماندهی کارها
- روابط: فراموش کردن چیزهای مهم، مشکل در انجام وظایف، ناراحت شدن به خاطر مسائل جزئی
- احساسات: تجربه استرس و نگرانی مداوم به دلیل عدم دستیابی به اهداف یا انجام مسئولیت ها
تشخیص اختلال کم توجهی و بیش فعالی در کودکان
هنگامی که به دنبال تشخیص برای فرزند خود هستید به یاد داشته باشید که تنها نیستید و با کمک دیگران می توانید به دردسرهای فرزندتان برسید. با مراجعه به متخصصانی که در زمینه تشخیص اختلال کم توجهی و بیش فعالی آموزش دیده اند، می توانید به یک ارزیابی سریع و دقیق که منجر به درمان می شود کمک کنید.
نقش شما به عنوان والدین
هنگامی که به دنبال تشخیص برای فرزند خود هستید، بهترین مدافع و مهمترین منبع حمایت از فرزند خود می باشید. به عنوان والدین در این فرآیند، نقش های شما، هم احساسی و هم عملی است. شما میتوانید:
- در طول فرآیند تشخیص، از کودک خود حمایت عاطفی کنید
- اطمینان حاصل کنید که فرزندتان به متخصص مناسب مراجعه کرده و در صورت لزوم نظر متخصص دوم را هم دریافت کنید
- اطلاعات منحصر به فرد و مفیدی را برای پزشکان/متخصصان ارائه دهید، از جمله پاسخ های باز و صادقانه به سوالات مربوط به پیشینه کودک و سازگاری فعلی او
- بر سرعت و دقت ارزیابی نظارت کنید.
اثربخشی نوروفیدبک بر بیش فعالی معجزه آسا است
اعتیاد و بیش فعالی | ارتباط بیش فعالی و اعتیاد چیست؟
با کودک بیش فعال چه کنیم؟ راه درمان بیش فعالی کودکان
بیش فعالی و درمان نوروفیدبک برای کودکان ، نوجوانان و بزرگسالان