فرایند اجتماعی شدن کودک ( راهنمای روان شناختی)
فرایند اجتماعی شدن کودک یا همان جامعه پذیری مرحله ای مهم در رشد انسان به حساب می آید و اولین محیط اجتماعی که کودک با آن ارتباط برقرار می کند خانواده می باشد و برقراری ارتباط با والدین اولین نیاز اجتماعی کودک شناخته می شود.
و زمانی که کودک با پدر و مادر خود ارتباط برقرار می کند احساس امنیت و خوشحالی می کند و با ادامه این روند سطح روابط اجتماعی کودک در آغوش خانواده گسترش می یابد و بعد وارد اجتماعی دیگری مانند جامعه، اقوام و دوستان می شود.
اگر والدین نسبت به اجتماعی شدن فرزندان آگاهی و شناختی کاملی داشته باشند فرایند اجتماعی شدن برای فرزندان هموارتر خواهد شد و به این منظور در این مقاله به معرفی فرایند اجتماعی شدن کودک پرداخته ایم و در صورتی که احساس می کنید کودک شما کمتر اجتماعی می باشد و بیشتری به گوشه گیری تمایل دارد در این هنگام حتما به مشاوره کودک مراجعه کنید و از او کمک بخواهید.
فرایند اجتماعی شدن کودک، نقطه آغاز
روانشناسی کودک در ابتدا بسیار مهم می باشد و والدین باید اطلاعات کاملی در مورد آن داشته باشند و با روانشناس متخصصی در ارتباط مستمر قرار بگیرند، و بر اساس نظر پژوهشگران تاثیر پذیری کودک از همان قبل تولد آغاز می شود به گونه ای که کودک در شکم مادر سطحی از درک و فهم را دارد و از آن تاثیر می پذیرد اما بعد از تولد و خروج از رحم این سطح بسیار گسترده تر می شود زیرا کودک با محیط خارج به صورت مستقیم ارتباط می گیرد. در این هنگام علاوه بر تاثیر پذیری کودک فرصت تاثیرگذاری را به دست می آورد و با محیط خارج تعاملاتی را برقرار می کند و در این شرایط هر فعالیت که خانواده و افراد نسبت به کودکشان انجام می دهند بر روی رشد او تاثیر می گذارد.
به عنوان مثال صحبت کردن با کودکی که هنوز زبان باز نکرده است باعث می شود تا مهارت های ارتباطی او توسعه یابد و تعامل کودک با محیط اطراف به مرور زمان شامل محیط بزرگ تری می شود به عنوان مثال در سن دو سالگی علاوه بر این که از مصاحبت با پدر و مادر لذت می برد تمایل دارد تا به بازی با کودکان دیگر بپردازد و با آن ها سرگرم شود.
فرآیند اجتماعی شدن کودک هیچگاه قطع نمی شود ولی تا سن خاصی برای افراد یکسان می باشد و با سرعت بیشتری ادامه می یابد و بعد از آن سرعتش کندتر می شود. در نتیجه فرایند اصلی اجتماعی شدن کودک به معنی تاثیرگذاری و تاثیر پذیری او از محیط های اطراف از همان ابتدای تولد شروع می شود و تا پایان عملکرد مغز ادامه می یابد، و همچنین بیان شده است که پرورش مهارت های ارتباطی کودک در طول زمان به فرایند اجتماعی شدن او کمک بسیاری می کند.
فرایند اجتماعی شدن کودک، دوران اوج
دوران ۱ تا ۷ ماهگی کودک
میزان تاثیرپذیری کودک از یک ماهگی تا ۳۶ ماهگی در اوج می باشد و دوران یک ماهگی دورانی است که کودک ارتباط سمعی و بصری خود را در آن تقویت می کند و زمانی که با او صحبت می کنید باید به چشمانش نگاه کنید و با او ارتباط بصری برقرار کنید و همچنین برای کودکتان ملودی شاد و آرام بخش بگذارید تا گوشش از صداهای اضافی خالی شود.
پس از این دوران در زمان سه ماهگی کودک آن توانایی هایی که یاد گرفته است را به کار می گیرد و وقت زیادی را صرف تماشای محیط اطرافش می کند و در این دوران کودک تمایل دارد محیطی که در آن قرار دهد را توسعه دهد و با آن ارتباط برقرار کند.
در سن چهار ماهگی نتیجه این تلاش را می بیند و در این دوران سعی می کند تا محیط ارتباطی خود را توسعه دهند و در سن هفت ماهگی مهارت های ارتباطی او فزایش می یابد کودکان در این سن تمایل خاصی به بازی با همسالان خود نشان نمی دهند و دوست دارند بیشتر وقتشان را صرف شناخت و الگوبرداری از محیط اطراف نمایند. همه این موارد به تنهایی نشان دهنده سلامت نوزاد می باشد.
فرایند اجتماعی شدن کودک، دوران ۱۲ ماهگی و ۲۳ ماهگی
در سن ۱۲ ماهگی کودک به خانواده اش وابسته می شود و هنگامی که از پدر و مادر و نزدیکان دور شود احساس نگرانی می کند و بعد از این دوران در سن ۲۳ ماهگی مهارت های اکتسابی او فعلیت پیدا می کند و به مرحله ظهور می رسد در این زمان او فرصت انتخاب همنشین و دوست را پیدا می کند و با آزادی بیشتری نسبت به دوره قبل وارد اجتماع می شود. اگر خانواده بر روی این دوره ها شناخت داشته باشد می تواند کودک را همراهی کند که بسیار تاثیرگذار و نتیجه بخش خواهد بود.
دوران ۲۴ تا ۳۶ ماهگی
در این سن کودک کاملا خود محور می باشد و دوست ندارد به جای دیگران باشد و تصور می کند که دیدگاه دیگران نسبت به خودش همین می باشد در سن ۲ تا ۳ سالگی کودک بعضی چیزها را مانند رعایت کردن بازی و تقسیم کردن چیزها با دیگران را می آموزد و والدینش در این یادگیری به او کمک می کنند و این مسائل باعث می شود تا رشد شناختی کودک افزایش یابد.
سوالات متداول فرایند اجتماعی شدن کودک
1 - اجتماعی شدن کودک چه اهمیتی دارد؟
اجتماعی شدن به کودک کمک می کند تا روابط بین فردی خود را بهبود بخشد و بتواند در جامعه جایگاه خود را به درستی پیدا کند و همچنین اجتماعی شدن فرآیندی در رشد طبیعی انسان می باشد و باید همه کودکان را بیاموزند.