ترک اعتیاد، بهترین روش ترک اعتیاد
ترک اعتیاد مسئله ای می باشد که بسیاری از خانواده ها با آن دست و پنجه نرم می کنند با توجه به این که بسیاری از معتادان تمایل به ترک اعتیاد به مواد مخدر دارند اما در زمینه ترک موفق نشده اند و لغزش های مکرری را در مسیر ترک تجربه کرده اند.
اما چرا این افراد موفق به ترک نشده اند؟ یکی از اصلی ترین دلایل شکست درمان اعتیاد، عدم استفاده از روشی استاندارد و مناسب می باشد در برخی از روش ها مانند کمپ ترک اعتیاد اجباری به علل گرایش به مواد مخدر به بعد روانی اعتیاد توجه نمی شود در حالی که اعتیاد بیشتر ریشه ی آن روانی می باشد و تا زمانی که این ریشه مورد بررسی قرار نگیرد و درمان نشود فرد موفق به ترک اعتیاد نخواهد شد.
در این مقاله با روش های ترک اعتیاد آشنا خواهید شد.
اعتیاد به مواد مخدر
اعتیاد به انواع مواد مخدر یک نوع بیماری می باشد که باعث به وجود آمدن عوارض جسمی و روحی می شود. مواد مخدر انواع مختلفی دارد و عوارض آن ها با یکدیگر متفاوت می باشد برخی از مواد مخدر وابستگی روانی، برخی فیزیکی و برخی از آن ها باعث وابستگی روانی و فیزیکی می شوند بنابراین باید توجه داشته باشید که روش های ترک با توجه به نوع ماده مخدر متفاوت می باشد.
در اغلب موارد برای ترک اعتیاد از داروی متادون استفاده می کنند البته مصرف خودسرانه آن باعث بروز اعتیاد در فرد می شود به همین دلیل باید تحت نظر پزشک مورد استفاده قرار گیرد.
به طور کلی مواد مخدر شامل موادی است که مصرف آن بر روی عملکرد فرد تاثیر می گذارد که رایج ترین این مواد می توان به تریاک، هروئین، شیشه، حشیش، مورفین و متادون و غیره اشاره کرد. ترک مواد مخدر مانند ترک شیشه، ترک حشیش، ترک هروئین و غیره زمان بر می باشد و برای ترک آن باید برنامه درمانی دقیقی صورت گیرد تا ترک اعتیاد اصولی انجام شود.
ترک اعتیاد
ترک اعتیاد به مجموعه ای از فرایند ها گفته می شود که فرد معتاد تحت نظر متخصص یا به صورت فردی اقداماتی را برای ترک ماده مصرفی انجام می دهد، در این فرایند فرد تلاش می کند تا مصرف مواد مخدر را قطع کند و در سبک زندگی اش تغییراتی را ایجاد کند تا زندگی متعادل، بهنجار و با اعتماد به نفسی داشته باشد.
هدف نهایی شخص از ترک مواد مخدر، بازگشت به حالت طبیعی و سالم دوران قبل از اعتیاد می باشد به طوری که دیگر مواد مصرف نکند و زندگی سالمی را در پیش گیرد.
ترک کردن مواد مخدر و درمان اعتیاد با چالش های بسیاری همراه می باشد برای مثال فرد دچار خماری و علائم ترک شده و هم چنین نشانه های رفتاری، فیزیولوژیکی و شناختی در او نمایان می شود، شدت و ضعف این علائم با توجه به نوع ماده مخدر متفاوت می باشد و میزان موفقیت فرد در ترک اعتیاد به عوامل بسیاری بستگی دارد که در زیر نمونه هایی از آن را بیان کرده ایم:
- ویژگی های شخصیتی بیمار
- میزان اراده و تلاش او
- حمایت اطرافیان
- نوع ماده مخدر
- شدت وابستگی
- موقعیت اجتماعی
- چگونگی مقابله با اعتیاد و روش درمانی
مقایسه بهترین روش های ترک اعتیاد
در صورتی که قصد ترک اعتیاد دارید باید یک برنامه ترک اعتیاد صحیح و اصولی با کمک مشاور ترک اعتیاد برای خودتان انتخاب کنید، زیرا بسیاری از افرادی که در ترک موفق نمی شوند ترک آن ها بدون برنامه و از روی هیجان بوده است. برای ترک اعتیاد روش های متنوعی وجود دارد باید توجه داشته باشید که که با توجه به مواد اعتیاد آور و شرایط جسمی و روانی فرد، روش های متفاوتی برای ترک وجود دارد.
در نتیجه برای همه افراد روش یکسانی وجود ندارد و هر بیمار باید با توجه به شرایط منحصر به فرد خودشان در جست و جوی بهترین روش برای ترک اعتیاد باشند، در ادامه این مقاله پرکاربرد ترین روش های ترک اعتیاد به مواد مخدر و ترک اعتیاد به مواد محرک بیان شده است.
-
ترک اعتیاد به روش سقوط آزاد
برخی از خانواده ها یا کمپ های ترک اعتیاد سعی می کنند فرد را با بستن و طناب پیچ کردن به تخت، در مدت کوتاهی ترک دهند به این روش سقوط آزاد می گویند و این روش معایب زیادی دارد زیرا اولین فرصتی که فرد رها می شود به احتمال زیاد به سمت مصرف مواد مخدر بر می گردد، متاسفانه در روش های بیان شده به علل اصلی اعتیاد توجه نمی شود و بدون شناخت علت اعتیاد، اقداماتی را برای ترک انجام می دهند.
بسیاری از افراد به خاطر مشکلات خانوادگی و درون روانی مانند افسردگی به سمت مصرف مواد مخدر کشیده می شوند، این افراد تا زمانی که مشکل اصلی آن ها بر طرف نشود نمی توانند مصرف مواد را کنار بگذارند و در این شرایط رفتن به کمپ های ترک اعتیاد باعث وخیم شدن اوضاع روحی می شود و باعث می شود تا اعتیاد فرد شدت یابد.
-
درمان دارویی
برای ترک اعتیاد از داروهای شبه افیونی استفاده می شود این داروها مناطق مغزی که به وسیله مواد فعال شده اند را درگیر می کنند و از شدت علائم ترک و احتمال بروز نشانه های ترک می کاهند، از جمله داروهایی که در ترک اعتیاد استفاده می شود متادون و ب ۲ می باشد.
باید در مصرف متادون و ب ۲ بسیار احتیاط کنید زیرا این مواد در مدت محدود و در دوزهای مشخصی باید مورد استفاده قرار گیرد در غیر این صورت باعث وابستگی در فرد شده و شخص ملزم به ترک متادون می شود.
داروهای ترک اعتیاد اثرات مشابه ای مانند مواد مخدر دارند و به همین دلیل نباید به صورت خودسرانه مصرف شوند در صورتی که به داروهای ترک اعتیاد توجه نشود و طبق دستور پزشک مورد استفاده قرار نگیرد باعث بروز اعتیاد جدیدی در فرد می شود باید این نکته را در نظر بگیرید که در صورتی که درمان های دارویی در کنار روش های درمانی و مراجعه به روانشناس و مشاوره ترک اعتیاد صورت گیرد باعث می شود تا بالاترین میزان بازدهی را داشته باشد.
-
ترک تدریجی
ترک اعتیاد به روش تدریجی نسبت به روش های سقوط آزاد و قطع یکباره مواد مخدر بهتر می باشد زیرا روش تدریجی مورد تایید متخصصان است و فرد کمتر با مشکلات افسردگی رو به رو می شود، در صورتی که در این روش عوامل روانی در نظر گرفته نشود و مشاوره ترک اعتیاد به درستی انجام نگیرد احتمال این که فرد به سمت مصرف مواد مخدر برود بسیار زیاد می باشد.
در روش تدریجی فرد اگر تحت نظر پزشک ترک را انجام دهد میزان دوز مصرفی او کاهش می یابد و عوارض و علائم ترک در کمترین حد قرار گرفته و احتمال موفقیت در درمان بیش از هر زمان دیگری می باشد، روش تدریجی در ترک تریاک و ترک هروئین نتیجه بخشی زیادی دارد.
-
روش ماتریکس برای ترک اعتیاد
مدل ماتریکس روش التقاطی می باشد به طوری که درمانگر در طول درمانش از روش های روان درمانی مختلفی در کنار یکدیگر استفاده می کنند از جمله روش هایی که درمانگر از آن ها بهره می گیرد می توان به درمان های انگیزشی، شناختی – رفتاری، گروه درمانی و خانواده درمانی اشاره کرد.
ترک اعتیاد به روش ماتریکس نیاز به حضور بیمار به مدت چند روز در هفته و یا چند ساعت در مرکز درمانی دارد و در این روش درمانی نیاز به حضور دائم و بستری شدن در مراکز درمانی نمی باشد و فرد می تواند به زندگی عادی اش ادامه دهد.
ساختار بندی این برنامه درمانی در سطح بالایی قرار دارد و برای هر جلسه و هر مرحله آن مباحث و اقدامات مشخصی تعیین شده است در صورتی که فرد از این روش برای ترک و درمان اعتیادش استفاده کند تقریبا مدت زمان درمان ۱۶ هفته پیش بینی شده است اما با توجه به وضعیت بیمار این مدت زمان می تواند تغییر کند و تا یک سال طول بکشد، از روش ماتریکس برای ترک شیشه استفاده می کنند.
-
ترک به همراه روان درمانی
بهترین روش برای ترک مواد به خصوص ترک هروئین، روان درمانی می باشد، اگر یک مشاور و روانشناس به طور دائمی در زندگی بیمار حضور داشته باشد و بتوان با متخصص در تماس بود احتمال بازگشت و شکست درمان به صفر می رسد.
در این روش روانشناس علاوه بر پرداختن به علل و ریشه های اعتیاد، روش های غلبه بر وسوسه بعد از ترک را به شما آموزش می دهد و این که چطور از وسوسه های فکری و تمایل برای مصرف دوباره مواد جلوگیری کنید توسط روانشناس بیان می شود.
در جدول زیر روش های ترک مخصوص به مواد مخدر بیان شده است:
ترک مواد مخدر | افیون ها | ترک هروئین | مورفین | ترک تریاک | ترک شیره |
شبیه افیون ها | ترک متادون | ترک ترامادول | ترک بوپررونورفین | ||
ترک مواد محرک | ترک کوکائین | ترک شیشه | ترک ریتالین | ||
ترک مواد توهم زا | ترک گل | ترک حشیش | |||
ترک سایر مواد اعتیاد آور | ترک الکل | ترک سیگار | داروهای اعتیاد آور |
-
بهبودی با برنامه های ۱۲ قدم
برنامه های ۱۲ قدم مجموعه ای از اصول هستند که اقدام های زیر را در اختیار فرد قرار می دهند.
- اقداماتی برای بهبودی اعتیاد به مواد مخدر
- مقابله با اجبار به مصرف
- درمان اعتیاد رفتاری
برنامه ۱۲ قدم معالجه پزشکی نمی باشد بلکه در این برنامه افرادی که در این خصوص تجربیاتی داشته اند و مبتلا به بیماری اعتیاد بوده اند و موفق شده اند مصرف مواد را کنار بگذارند تجربیاتشان را برای بهبودی دیگران در اختیار افراد قرار می دهند.
انجمن روان پزشکی آمریکا ۱۲ قدم را به صورت زیر خلاصه می کنند:
- اقرار به این که معتاد توانایی کنترل خود را ندارد.
- باور به این دارند که تنهای کی نیروی برتر می تواند توانایی لازم را برای آن ها فراهم کند.
- مرور خطاهای گذشته به کمک یک راهنما، هم چنین خساراتی که به خاطر اشتباهات گذشته به وجود آمده است در صدد جبران آن هستند.
- یادگیری روش های زندگی جدید با استفاده از الگوهای رفتاری جدید، هم چنین با استفاده از قطع مصرف مواد اعتیاد آور مانند الکل باعث تغییر سبک زندگی شان می شوند.
سوالات متداول ترک اعتیاد
1 - بهترین روش ترک اعتیاد چیست؟
بهترین روش ترک اعتیاد روان درمانی در کنار دارو درمانی می باشد، در روش روان درمانی مرحله به مرحله به فرد آموزش داده می شود که چگونه بر اعتیادش غلبه کند و فرد بعد از اعتیاد دچار وسوسه نشود و کاملا به زندگی عادی خود بازگردد. دارو درمانی به فرد کمک می کند تا از شدت علائم ترک کاسته شود و احتمال بروز نشانه های ترک کاهش یابد و فرد ترک اصولی و دقیقی داشته باشد.